De Europese natuurherstelwet gaat er tóch komen

Tholen - De Europese natuurherstelwet gaat er tóch komen. De Milieuraad van de EU heeft gisteren, na een nagelbijtende laatste discussie, toch de Natuurherstelwet (NRL) aangenomen. Hiermee is de laatste stap gezet om dit langverwachte voorstel eindelijk wet te laten worden. Oostenrijk was intern verdeeld over de wet, maar maakte gisteren bekend toch het plan te zullen steunen.

Deze wet heeft tot doel maatregelen in te voeren om tegen 2030 ten minste 20% van de land- en zeegebieden in de EU te herstellen en tegen 2050 alle ecosystemen die hersteld moeten worden. Nederland stemde tegen het voorstel. Christianne van der Wal, Minister voor Natuur en Stikstof geeft in een Kamerbrief aan dat het kabinet verrast is over de uitkomst. Ze wijst er op dat er in de loop van het proces wel een aantal belangrijke wijzigingen doorgevoerd zijn ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel, die nu onderdeel zijn van het aangenomen wetsvoorstel. Zo is het verslechteringsverbod aangepast van een resultaats- naar inspanningsverplichting. Daarnaast is er flexibiliteit gekomen in de vereisten voor vernatting van veengronden door rekening te mogen houden met nationale omstandigheden en doordat landeigenaren niet verplicht worden om vernattingsmaatregelen te treffen. Niettemin zal de uitvoering van de Natuurherstelverordening implicaties hebben voor beleid en zullen er belangrijke keuzes gemaakt moeten worden door elke lidstaat. Die keuzes laat Van der Wal over aan het volgend kabinet.

De wet is een initiatief van voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans, en stond lange tijd in de ijskast. Frans Timmermans reageert op X verheugd: "Mooie dag voor de Europese natuur: de Raad neemt de natuurherstelwet aan. Ook mooi dat vals spel door Nederland niet is beloond. Maar bovenal: onze natuur krijgt nu een kans op herstel en dat is heel dringend nodig."

Namens Biohuis reageert Laurens Nuijten als volgt: "Er was gisteren een twee derde meerderheid van Europese regeringen voorstander van meer aandacht voor natuurherstel. Biologische boeren laten elke dag zien dat zij natuur(herstel) en landbouw mooi met elkaar kunnen verbinden. Hoewel deze wet misschien ook voor een aantal bio-boeren zal betekenen dat ze gedwongen worden stappen te zetten, laat de sector nu al zien dat we op dit gebied veel kunnen betekenen."

De stemming leidt tot verontwaardiging van onder meer de BBB. Caroline van der Plas, partijleider van die partij, spreekt van "een ongekende schoffering van de politieke realiteit".

Ook LTO Nederland heeft gereageerd. De belangenbehartiger is van mening dat de huidige vorm van de wet, 'leidt tot vergaande juridificering van de opgaven die ons platteland nog verder onder druk zetten. De Natuurherstelwet schiet haar doel voorbij en zal vergaande gevolgen hebben voor het platteland en boerenerf'.

Vanuit Triodos Bank komt een positieve reactie: "Ja! De deal is eindelijk bekrachtigd !
Vanochtend is de Natuurherstelwet aangenomen door de Milieuraad van de EU. Er is hard gevochten om de wet en verschillende onderdelen zijn flink afgezwakt. Toch is de wet een belangrijke mijlpaal voor natuurherstel in de EU. Nu de Natuurherstelwet is aangenomen, kunnen we de strijd tegen het verlies van biodiversiteit en de klimaatcrisis voortzetten. Triodos Bank heeft zich hard ingezet voor de EU Natuurherstelwet. Onze recentste bijdrage was de brief aan het Belgische voorzitterschap van de Raad van de EU om ervoor te zorgen dat de
Natuurherstelwet wordt aangenomen."

Alain Maron, minister van 'Climate Transition, Environment, Energy and Participatory Democracy' van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering: "Ik ben blij met deze positieve stemming over de Natuurherstelwet, die bijna een jaar geleden werd overeengekomen tussen het Europees Parlement en de Raad. Het is het resultaat van hard werk, dat zijn vruchten heeft afgeworpen. Er is geen tijd voor een pauze in de bescherming van ons milieu. Vandaag kiest de Raad van de EU ervoor om de natuur in Europa te herstellen en zo de biodiversiteit en de leefomgeving van de Europese burgers te beschermen. Het is onze plicht om te reageren op de urgentie van de ineenstorting van de biodiversiteit in Europa, maar ook om de Europese Unie in staat te stellen haar internationale verplichtingen na te komen. De Europese delegatie zal met opgeheven hoofd naar de volgende COP kunnen gaan."

WWF en BirdLife International reageren als volgt: "Dit resultaat is een enorme overwinning voor Europa's natuur, klimaatactie, burgers en toekomst", reageren WWF en BirdLife International.

De Oostenrijke Leonore Gewessler, die tegen de wil van coalitiepartner ÖVP instemde met de wet. "Dit is een goede wet; er is zwaar over onderhandeld. Het is een goed compromis waarin rekening is gehouden met alle kritiek, ook veel van de kritische punten die Oostenrijk had tijdens het onderhandelingsproces. Daarom is het goed dat we het hebben afgerond en dat we vandaag deze overwinning voor de natuur hebben, want zoals ik al eerder zei, hebben we absoluut intacte biodiversiteit en ecosystemen nodig om te overleven op deze planeet." Klik hier om dit gesprek te beluisteren. Foto: European Council.

Over de wet
De Europese Raad meldt dat deze wet tot doel heeft maatregelen in te voeren om tegen 2030 ten minste 20% van de land- en zeegebieden van de EU te herstellen en tegen 2050 alle ecosystemen die herstel behoeven.

Er worden specifieke, juridisch bindende doelen en verplichtingen voor natuurherstel in elk van de genoemde ecosystemen vastgesteld - van terrestrische tot mariene, zoetwater- en stedelijke ecosystemen.

De verordening is bedoeld om de klimaatverandering en de gevolgen van natuurrampen te beperken. Ze zal de EU helpen haar internationale milieuverplichtingen na te komen en de Europese natuur te herstellen.

Tot 2030 zullen de lidstaten bij de uitvoering van de herstelmaatregelen prioriteit geven aan Natura 2000-gebieden.

Nationale herstelplannen
Volgens de nieuwe regels moeten de lidstaten vooruit plannen en nationale herstelplannen indienen bij de Commissie, waarin ze aangeven hoe ze de doelstellingen gaan halen. Ze moeten ook toezicht houden op en verslag uitbrengen over hun vooruitgang, op basis van biodiversiteitsindicatoren voor de hele EU.

Volgende stappen
De verordening wordt nu gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU en treedt in werking. Ze wordt rechtstreeks van toepassing in alle lidstaten.

Tegen 2033 zal de Commissie de toepassing van de verordening en de gevolgen ervan voor de landbouw-, visserij- en bosbouwsector evalueren, evenals de bredere sociaaleconomische effecten.

Klik hier voor meer informatie.