Tholen - Maverick Advocaten is een onafhankelijk nichekantoor op het gebied van mededingingsrecht, consumentenrecht en marktregulering, met een brede agri-foodpraktijk. De invoering van de nieuwe Europese Ontbossingsverordening vormt de aanleiding om de consequenties daarvan nader te verduidelijken. De verordening heeft als doel wereldwijde ontbossing en bosdegradatie tegen te gaan. Deze legt ingrijpende verplichtingen op aan bedrijven die producten produceren of verhandelen waarin grondstoffen uit bossen zijn verwerkt. Cyriel Ruers en Judith Jansen geven antwoord op de meest gestelde vragen.
© maverickCyriel Ruers: "Een zorgvuldig ketenonderzoek is een belangrijke eis"
Voor wie gelden de verplichtingen uit de Ontbossingsverordening?
De verordening is van toepassing op alle bedrijven, ook biologische, die binnen de Europese Unie producten of grondstoffen importeren, exporteren, produceren of verhandelen die onder de verordening vallen. Dit geldt zowel voor marktdeelnemers – bedrijven of personen die deze producten voor het eerst op de EU-markt brengen of exporteren – als voor handelaren, die de producten binnen de EU verder distribueren, verkopen of gebruiken.
De regels richten zich op zeven grondstoffen die als voornaamste veroorzakers van ontbossing en bosdegradatie worden beschouwd: rundvlees, cacao, koffie, palmolie, rubber, soja en hout. Daarnaast vallen ook diverse afgeleide producten onder de verordening, zoals leer, chocolade, papier, karton, meubels en autobanden.
Een volledige lijst is te vinden in de Bijlage van de verordening onder aan de pagina.
Wat zijn de belangrijkste verplichtingen voor bedrijven?
De kernverplichting onder de verordening is dat bedrijven moeten kunnen aantonen dat de producten die zij op de EU-markt brengen, vrij zijn van ontbossing en bosdegradatie. Grote marktdeelnemers en handelaren moeten hiervoor een volledig due diligence-systeem (ketenonderzoek) opzetten, bestaande uit drie stappen: informatieverzameling (onder andere over de herkomst en locatie van het product), analyse van het risico dat het product bijdraagt aan ontbossing of bosdegradatie, en het nemen van maatregelen om risico's te beperken. Als uit dit proces blijkt dat een product voldoet aan de zorgvuldigheidsvereisten, moet het bedrijf een zorgvuldigheidsverklaring opstellen.
Kleine en middelgrote marktdeelnemers hoeven alleen due diligence-onderzoek uit te voeren voor de delen van het product die nog niet eerder zijn onderzocht. Kleine en middelgrote handelaren mogen verwijzen naar de zorgvuldigheidsverklaringen van hun leveranciers. Daarnaast moeten bedrijven alle verzamelde documentatie en de gegevens van hun afnemers en leveranciers minimaal vijf jaar bewaren.
Ben ik verantwoordelijk voor de ontbossing/bosdegradatie door mijn leveranciers?
Ja, bedrijven moeten waarborgen dat de producten die zij op de markt brengen, voldoen aan de verordening. Dit betekent dat u ervoor moet zorgen dat uw leveranciers eveneens voldoen aan de eisen van de verordening. Daarvoor dienen het hierboven genoemde due diligence-onderzoek en het verzamelen van de zorgvuldigheidsverklaringen.
© maverickJudith Jansen: "Nieuwe verordening tevens belangrijk voor de biologische sector"
Vanaf wanneer moet ik me aan de regels houden?
De verordening treedt in werking op 30 december 2025. Vanaf die datum moeten ondernemingen in beginsel voldoen aan de nieuwe verplichtingen. Voor kleine ondernemingen die al bestonden voor 31 december 2020 en die niet in hout handelen, geldt een uitgestelde deadline van 30 juni 2026.
Wie controleert de naleving en op welke wijze?
De NVWA is bevoegd om te controleren of bedrijven zich aan de regels houden. Tijdens een NVWA-inspectie moeten bedrijven die een due diligence-systeem moeten hebben, alle vereiste documentatie die in dat kader is verzameld, kunnen overhandigen. Andere bedrijven moeten adresgegevens van leveranciers en afnemers en de referentienummers van de zorgvuldigheidsverklaringen kunnen overleggen. Daarnaast controleert de Douane aan de grens de goederenstromen en aangiften. Gecontroleerde data uit douaneaangiften geeft de Douane door aan de NVWA. Voldoet een bedrijf niet aan de verplichtingen uit de verordening, dan kan de NVWA hoge boetes opleggen (maximaal 4% van de jaaromzet). Ook kan de NVWA andere ingrijpende maatregelen nemen, zoals het in beslag nemen van producten.
Voor meer informatie:
Cyriel Ruers en Judith Jansen
Maverick Advocaten N.V.
© maverick
Barbara Strozzilaan 360
1083 HN Amsterdam
Tel.: +31 020 238 20 15
office@maverick-law.com
www.maverick-law.co