Het natuurvlees van De kudde van Anloo mag vanaf april als biologisch worden verkocht. Alleen kan dat nog niet in de eigen winkel. In de omgeving van het Drentse bedrijf is namelijk geen biologische slager die het biologische vlees kan verwerken, zo vertelt eigenaar Bert Bouwman. "Die schakel in de keten missen we nog."
© Jaap Menses en Jenny Verwoerd
Het begon als hobby, met drie Schotse hooglanders. Inmiddels is Bert Bouwman, samen met zijn vrouw Petra, de trotse eigenaar van De Kudde van Anloo. Een natuurbegrazingsbedrijf dat bestaat uit zo'n 300 runderen en een aantal konikpaarden. De wonderschone Schotse hooglanders, met zowel roodbruine als blonde lokken, lopen voornamelijk in het Drentsche Aa-gebied, maar ook in natuurgebieden in de omgeving.
Een jaar of tien geleden, toen de hobby al was uitgegroeid naar zo'n vijftig Schotse hooglanders, nam Bouwman De kudde van Anloo over. "Ik werkte al samen met de eigenaar. De beste man werd een dagje ouder en ik vroeg of hij het bedrijf niet wilde verkopen. Daar moest hij natuurlijk even over nadenken, maar uiteindelijk stemde hij ermee in. Later hebben we er nog een bedrijf bij gekocht. Daarom lopen er ook vele dieren in het Zuidlaardermeergebied."
Open landschap
Het bijzondere aan deze dieren is dat ze zichzelf in de natuur redden. "Het is een heel sterk ras dat jaarrond buiten loopt en gemakkelijk in de natuur een kalfje kan krijgen en grootbrengen. We hoeven ze nauwelijks bij te voeren. Dat is natuurlijk voor ons een groot voordeel. En met die dieren onderhouden wij die natuurgebieden."
De Schotse Hooglanders zorgen ervoor dat er niet te veel struiken komen en dat het geen groot bos wordt. "Ze eten het hele jaar rond wat de natuur biedt. Het ene moment eten ze veel grassen en kruiden als die er groeien, het andere moment eten ze wat struiken aan en knagen ze de toppen die uitlopen af of het blad van de bramen. Daardoor blijft het landschap open. Soms sturen we het met maaien wat bij. Eigenlijk moet het voer ongeveer in maart op zijn en dan komt het nieuwe voedsel er als de lente begint weer aan. Dan is er een goed evenwicht."
Aantrekkelijk verdienmodel
Een jaar of zes geleden begon Bouwman een eventuele overstap naar biologisch te onderzoeken. Toen zag hij de meerwaarde er nog niet van in. "De afgelopen jaren rolt er een ander verdienmodel uit, waardoor het aantrekkelijker is geworden. Er is nu ook meer vraag naar biologisch vlees. Vanaf april hebben wij een Skal-certificaat."
© Jaap Menses en Jenny Verwoerd
Eigenlijk heeft zijn bedrijf altijd aan de voorwaarden van biologisch werken voldaan, vertelt Bouwman. De percelen waarop de dieren lopen zijn van Staatsbosbeheer, Het Drentse Landschap, Het Groninger Landschap, Natuurmonumenten en diverse landgoedeigenaren. Ze worden allemaal op een natuurlijke manier beheerd. De aanpassingen die het bedrijf heeft moeten doen om naar biologisch om te schakelen zijn dan ook met name administratief.
Verwerking
Het certificeringsproces is prima verlopen, vertelt hij. "We hebben er gewoon de tijd voor genomen. Een aantal keren is er iemand bij ons op bezoek geweest voor de certificering. Waar ik wel tegenaan ben gelopen is dat ik regelmatig een dekstier verhuur aan landgoedeigenaren waarvan de percelen niet gecertificeerd zijn. Doordat hij op niet-biologische percelen loopt, verliest hij zijn biologische status en kan ik hem niet meer als biologisch verkopen. Het zijn van die kleinigheidjes die ingewikkeld zijn. Maar ik ben best tevreden."
Een groot minpunt is dat het vlees niet als biologisch in hun eigen landwinkel "De Grazerij" verkocht kan worden. "Er kan in Groningen biologisch worden geslacht, maar we hebben in onze regio geen biologische slager kunnen vinden om het vlees te verwerken. Daarom verkopen wij het als natuurvlees in onze winkel. Zo hebben we het ook uitgelegd bij de certificering en dat was prima." Wat niet in de winkel wordt verkocht, gaat de handel in. Dit kan wel als biologisch worden verkocht, net als het jongvee en de fokstieren en fokkoeien van het bedrijf.
Waarborg
Er komen veel toeristen in de winkel, maar die kopen meestal niet zoveel. "Vaak zijn ze ook op de fiets." De omzet komt vooral van mensen uit de regio. "Die weten dat de dieren in de natuur lopen en hebben daar een goed gevoel bij. Voor hen is dat minstens zo belangrijk als het biologische certificaat. Online is er wel veel vraag naar biologisch, dan heeft een certificaat zin."
© Jaap Menses en Jenny Verwoerd
Een Skal-certificaat heeft voor De kudde van Anloo ook andere voordelen. Het levert namelijk extra punten op bij de inschrijving voor natuurgebieden in de regio. Het certificaat is immers een waarborg voor een duurzame en diervriendelijke bedrijfsvoering. "Het is belangrijk voor de stabiliteit van het bedrijf om in te schrijven op nieuwe projecten, voor het geval er een contract wegvalt", legt Bouwman uit. De contracten voor de percelen waarop de Schotse hooglanders lopen gelden namelijk voor zes jaar met een optie voor nog zes jaar.
Verder ziet de toekomst van het bedrijf er goed uit. Van de gevolgen van klimaatverandering of te veel stikstof heeft Bouwman weinig te vrezen. De laatste jaren zijn er hoogstens wat meer bramen gekomen. Voorlopig wacht hij even af of hoe de markt zich ontwikkelt en of zich een biologische slager meldt. "Dat heeft natuurlijk wel de voorkeur."
Bron: Skal