Een nieuw rapport van RaboResearch wijst op de groeiende impact van klimaatverandering op de bananenaanvoer naar de EU en de VS. Schommelingen in opbrengst, een stijgende watervraag, extreme weersomstandigheden en een toenemende ziektedruk brengen aanzienlijke risico's met zich mee voor de toeleveringsketen. Omdat de EU en de VS sterk afhankelijk zijn van een klein aantal Zuid-Amerikaanse landen, neemt de concurrentie toe en worden deze risico's groter. Camila Bonilla-Cedrez, Specialist F&A Climate & Sustainability legt uit waarom iedereen in de keten in actie moet komen, van boeren tot importeurs en supermarkten.
Afhankelijkheid van Zuid-Amerikaanse leveranciers
Bananen zijn wereldwijd het meest geconsumeerde fruit, maar de VS en de EU telen ze zelf niet. Bonilla-Cedrez: "Deze regio's zijn volledig afhankelijk van import. De meeste bananen in deze markten kom uit Zuid-Amerika. Zo is 73% van de EU-import afkomstig uit Ecuador, Colombia en Costa Rica, en zijn Guatemala, Ecuador en Costa Rica samen goed voor 76% van de bananenimport in de VS."
Klimaatverandering zet door, de risico's nemen toe en de marktprijzen vangen de hogere kosten en risico's onvoldoende op, vervolgt de analist. "In landen als Colombia en Panama zien we de opbrengsten al dalen en in de hele regio neemt de ziektedruk toe. Het is dus maar de vraag of het verstandig is om voor zo'n groot deel van de Europese en Amerikaanse import te concentreren op zo weinig landen.
De impact van klimaatverandering verschilt per regio
Bananen groeien het best in tropische klimaten met stabiele temperaturen en voldoende water. Door klimaatverandering veranderen deze omstandigheden, wat de opbrengsten op verschillende manieren beïnvloedt. Dit gebeurt zowel direct, door verstoring van de groeiomgeving van bananen, als indirect, door een toename van ziektes. Daarnaast kunnen veranderende temperatuur- en neerslagpatronen ertoe leiden dat de bananenteelt verschuift naar nieuwe regio's, en dat bestaande teeltgebieden niet langer geschikt zijn. Hoewel goed gewasbeheer de impact van klimaatverandering kan verzachten, blijft het een grote uitdaging.
Wereldwijde bananenopbrengst kan tegen 2050 afnemen
In de afgelopen decennia hebben veel bananentelende landen hun opbrengsten zien stijgen als gevolg van klimaatverandering. In sommige regio's zorgde de opwarming van de aarde volgens de analist juist voor gunstigere groeiomstandigheden. Maar tegen 2050 verwachten we dat de bananenopbrengst in sommige landen daalt, zoals in India en Brazilië. Ook Colombia en Costa Rica moeten hier rekening mee houden. Voor Afrikaanse producenten, zoals die in Belize en Ecuador, kan klimaatverandering juist positief uitpakken en leiden tot hogere opbrengsten.
Impact op de fruitkwaliteit
Klimaatverandering raakt niet allen de hoeveelheid bananen die geteeld kan worden, maar ook de kwaliteit van bananen. Hoge temperaturen en extreme regenval kunnen vruchtkenmerken zoals gewicht, stevigheid en kleur aantasten, wat de verliezen na de oogst vergroot.
Divers aanbod is essentieel
Zonder proactieve maatregelen kan de bananenvoorziening in de VS en de EU onder druk komen te staan. Hoewel Ecuador en de Dominicaanse Republiek mogelijk stabiele leveranciers blijven, vergroot onze afhankelijkheid van slechts een paar landen de concurrentie en risico's. Als er tekorten ontstaan in andere markten, kan de vraag naar Ecuadoraanse bananen stijgen, wat kan leiden tot contractbreuken en verstoringen van de toeleveringsketen.
Samenwerken voor klimaatbestendigheid
Boeren, importeurs en overheden kunnen gezamenlijk werken aan een weerbare bananensector. Boeren passen klimaatbestendige praktijken toe om plagen en ziekten te bestrijden, de vruchtgrootte te verbeteren en de algehele gezondheid van de gewassen te verbeteren. Nu neerslagpatronen onvoorspelbaar worden, is goed waterbeheer cruciaal.
"Importeurs en detailhandelaren moeten op hun beurt hun inkoopstrategieën herzien om de toekomstige aanvoer veilig te stellen," legt Bonilla-Cedrez uit. "Door ook te importeren uit Afrikaanse en andere Zuid-Amerikaanse landen kunnen we de risico's beperken en investeringen in alternatieve productiesystemen stimuleren."
Investeren in klimaatbestendige landbouw
Om een robuuste en duurzame bananenindustrie te bevorderen moeten inkoopstrategieën veranderen en moet er in klimaatbestendige landbouwpraktijken worden geïnvesteerd. Boeren hebben momenteel onvoldoende marges om zich zonder steun van afnemers, overheden en ontwikkelingsorganisaties effectief aan te passen aan het veranderend klimaat. Dit betekent dat de prijs van bananen zal moeten stijgen.
Bron: Rabobank