Naar aanleiding van de publicatie van het nieuwste position paper van de Robin Food Coalition, 'Making the Positive Impacts of Organic Agriculture Visible', en de gezamenlijke plenaire sessie met belangrijke stakeholders, gaan Volkert Engelsman en Titus Bekkering dieper in op deze uitdaging in het onderstaande opinieartikel.
De verborgen impact van biologische landbouw: waarom duurzaamheidskaders moeten veranderen
De transitie naar een duurzamer voedselsysteem is essentieel voor het behoud van onze planeet. Toch wordt biologische landbouw – een van de meest effectieve manieren om dat doel te bereiken – in veel duurzaamheidsbeoordelingen nog steeds te weinig gewaardeerd. Dit blijkt uit een recent rapport van de Robin Food Coalition. Het is daarom tijd om deze systemen te herzien.
Wetenschappelijke studies bevestigen wat we intuïtief al wisten: biologische landbouw levert aanzienlijke voordelen op voor het milieu, onze gezondheid en het klimaat. Het bevordert de biodiversiteit, vermindert broeikasgasemissies, verbetert de bodemgezondheid en vermindert de vervuiling van water en bodem. En bovendien verbetert het weerstandsvermogen van de landbouw tegen effecten van klimaatverandering.
Eén van de grootste obstakels voor een eerlijke beoordeling van biologische landbouw is de dominante focus op productie-efficiëntie. Duurzaamheidskaders kijken vaak enkel naar opbrengsten per hectare, ongeacht de bredere ecologische en gezondheidseffecten. Biologische landbouw, die vaak lagere opbrengsten per hectare heeft, wordt hierin ten onrechte als 'minder efficiënt' beschouwd. Maar de vergelijking gaat niet op als we kijken naar de bredere impact op de ecosystemen, de bodem en de gezondheid van de consument.
Wat ook niet helpt, is de huidige nadruk op louter CO2-uitstoot per kilogram product. Natuurlijk is de uitstoot van broeikasgassen van cruciaal belang voor de klimaatcrisis, maar deze indicator houdt geen rekening met de bovengenoemde bredere, positieve effecten die biologische landbouw op het milieu heeft.
Want hoewel biologische landbouw de uitstoot van broeikasgassen per hectare vermindert, zorgt voor extra koolstofopslag in de bodem en ons helpt om zonder extra landgebruik een duurzamer voedselsysteem te realiseren, kijken bestaande duurzaamheidsbeoordelingen vaak alleen naar de eerste twee fasen van de ecologische impact; namelijk de directe uitstoot (en dus niet de opslag in de bodem) van de landbouw zelf (scope 1 en 2). Ze negeren de uitstoot van de conventionele landbouw die wordt veroorzaakt door productie en gebruik van synthetische meststoffen en pesticiden.
De Robin Food Coalition doet daarom een oproep aan bedrijven en beleidsmakers om samen te werken aan eerlijke en transparante duurzaamheidsbeoordelingen. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), LCA (Life Cycle Assessment)-modellen moeten aangepast worden om de impact van biologische landbouw eerlijker weer te geven.
Naast productniveau-indicatoren moeten daarin ook gebieds- en boerderijniveau-indicatoren worden opgenomen zodat positieve effecten op biodiversiteit, bodemgezondheid en waterkwaliteit integraal zichtbaar worden. Alleen door deze noodzakelijke veranderingen kunnen we de juiste keuzes maken voor een toekomstbestendig voedselsysteem.
Biologische landbouw verdient daarin een prominente plek.
Volkert Engelsman en Titus Bekkering
Dit opiniestuk is ook gepubliceerd in Trouw.
Klik hier voor het impactrapport.
Voor meer informatie:
Robin Food Coalition
+31 (0)6 53306110
info@robinfoodcoalition.com
www.robinfoodcoalition.com