"Je kunt biologisch boeren door je keurig aan alle regels te houden, of het zit echt in je DNA", aldus bio-melkveehouder Pieter Koonstra. Hij is eigenaar van een biologisch melkveebedrijf even ten westen van het Overijsselse dorp Balkbrug. Pieter houdt daar ruim 80 koeien en wat jongvee op zo'n 70 hectare grond, deels natuurgrond in bruikleen van landschap Overijssel.
Pieter Koonstra. Foto: Caring Farmers
De stal is verre van traditioneel. De koeien hebben er enorm veel ruimte, veel meer dan het dubbele van de Skal-norm voor biologisch melkvee. Die ruimte is belangrijk omdat koeien daardoor natuurlijk kuddegedrag kunnen vertonen, aldus Pieter. Maar er is meer; in een groot deel van de stal ligt een dikke laag houtsnippers, aarde en koeienstront. Dat mengsel, wat dagelijks wordt omgeploegd, composteert en daarbij komt veel warmte vrij. Die warmte wordt, via buizensysteem in de vloer, gebruikt om het huis en een vergaderruimte in de stal te verwarmen. De compost wordt later over het land uitgereden.
De vergaderruimte in de stal heeft een grote glazen wand waardoor de hele stal met koeien is te overzien. Behalve dat deze ruimte beschikbaar is als vergaderlocatie, geeft Pieter er regelmatig lezingen en presentaties. Hij besteedt veel tijd aan het promoten van zijn andere manier van kijken naar het boerenbedrijf.
"Niet beleren, maar inspireren"
Het bedrijf is biologisch gecertificeerd. Ondanks die certificering presenteert Pieter zich niet direct als een biologische veehouderij. Dat creëert in zijn optiek hokjesdenken en polarisatie; biologische bedrijven versus gangbare bedrijven. Terwijl het juist belangrijk is om mogelijkheden te laten zien in plaats van tegenstellingen te creëren.
Pieter is een uiterst bevlogen man. Iemand die wars van regels en gangbare opvattingen en die zijn eigen ideeën en idealen volgt. Belangrijk voor hem is hoe we in de praktijk kunnen werken aan het verantwoord omgaan met de aarde. Zo hoopt Pieter in de toekomst zijn bedrijf verder te kunnen extensiveren; meer grond met dezelfde hoeveelheid koeien.
Ook heeft hij uitgesproken ideeën hoe kringlooplandbouw er uit moet zien. Zijn bedrijf levert melk en kaas voor menselijke consumptie; die voedingsstoffen verdwijnen dus uit de landbouwkringloop. Idealiter zouden die menselijke uitwerpselen weer in de kringloop terug moeten komen. Maar dat is tegenwoordig nauwelijks mogelijk, onder andere vanwege strenge regels over medicijnresten. Dus zorgt Pieter voor een alternatief van buiten zijn kringloop: houtsnippers. Deze composteren mee in de stal. Werken met stro zou hem veel meer voordelen opleveren, zoals subsidies voor stro-gebonden mest en ruimere mest-uitrijperiodes. Maar dat druist in tegen zijn idealen; stro komt immers uit de landbouwkringloop zelf. Zo maakt Pieter wel meer keuzes die vanuit economisch oogpunt misschien niet verantwoord zijn, maar vanuit ecologisch perspectief zeker wel.
Waarom aansluiten bij Caring Farmers
Over de toekomst zegt Pieter dat hij gewoon elke dag een beetje beter wil werken; qua ecologische voetafdruk, qua biodiversiteit, qua diervriendelijkheid en qua beheer van de grond die hem is toevertrouwd. Het motief om zich aan te sluiten bij Caring Farmers is in lijn hiermee: "Omdat ik me bewust ben van de verantwoordelijkheid die we samen dragen om duurzaam te boeren, in symbiose met onze omgeving."
Van de overheid verwacht hij weinig op dit terrein. Ondanks alle voordelen die zijn vorm van bedrijfsvoering oplevert voor een vruchtbare aarde, voor biodiversiteit en het milieu, wordt hij aan dezelfde overheidsregels gehouden als gangbare boeren.
Voor meer informatie:
Stichting Caring Farmers
Postbus 237
5280 AE Boxtel
020 3086018
[email protected]
www.caringfarmers.nl