Onderzoek uitgevoerd in het project BioDiverseMelk heeft aangetoond dat het gebruik van specifieke verse graslandkruiden in het dieet van melkkoeien kan zorgen voor 30% minder methaanuitstoot en een gunstig effect heeft op de vetzuursamenstelling van melk. Het project laat veelbelovende resultaten zien die bij kunnen dragen aan het bevorderen van duurzame landbouwpraktijken.
Het project BioDiverseMelk, onder leiding van associate lector Marije Strikwold van Hogeschool Van Hall Larenstein (HVHL), ging in september 2021 van start en loopt tot augustus 2025. Doel is om de effecten van graslandkruiden op de melksamenstelling, methaan- en stikstofemissie te onderzoeken. Dit project biedt melkveehouders wetenschappelijk onderbouwde handvatten om met de inzet van graslandkruiden zuivelproducten te produceren die bijdragen aan verduurzaming van de landbouw. Het project is een samenwerking tussen HVHL, Wageningen Universiteit & Research (WUR), FrieslandCampina en Limagrain.
Methaanemissieproeven: veelbelovende resultaten
Belangrijk onderdeel van het project zijn de methaanemissieproeven op de Dairy Campus van WUR in Leeuwarden. Hier is het effect van verse kruiden zoals cichorei, smalle weegbree en rode klaver in het rantsoen van melkkoeien onderzocht. Voeren van verse cichorei leidde tot een significante vermindering van 30% in methaanuitstoot ten opzichte van vers gras, mogelijk door een snelle verteerbaarheid en/of de aanwezigheid van bioactieve componenten zoals tannines in de cichorei. Proeven met smalle weegbree lieten ook een reductie zien, maar het effect was minder sterk dan voor cichorei. De resultaten van rode klaver en de effecten op stikstofemissie worden nog geanalyseerd.
Effecten op de melksamenstelling
Het voeren van de kruiden had niet alleen effect op de methaanreductie, de onderzoekers zagen ook een verandering in de melksamenstelling. Zo was er een significant hoger aandeel aan meervoudige onverzadigde vetzuren in de melk van koeien die verse cichorei of verse smalle weegbree gevoerd kregen in vergelijking tot koeien die vers gras kregen. Deze meervoudige onverzadigde vetzuren worden vaak beschouwd als gezonde vetzuren.
Wat betekenen deze resultaten voor de melkveehouders?
Tijdens de proeven met cichorei en smalle weegbree kregen koeien 100% vers gemaaid kruid of gras, met aanvullend 4 kg krachtvoer. Dit bewees dat specifiek deze kruiden emissies verlagen, maar in de praktijk zal geen 100% vers kruid worden gevoerd. De volgende stap is te onderzoeken welke emissies worden behaald bij praktisch inpasbare hoeveelheden kruiden in het grasland, zodat melkveehouders hierop kunnen inspelen. Ook moet het effect van kruidencombinaties worden onderzocht.
Conclusie
Het BioDiverseMelk project toont aan dat het gebruik van specifieke verse graslandkruiden in de melkveehouderij kan leiden tot het verminderen van methaanuitstoot bij melkkoeien, en ook gunstig kan zijn voor de melksamenstelling. Dit project biedt een hoopvol perspectief voor een duurzamere en klimaatvriendelijkere toekomst in de zuivelsector. De eerste resultaten zijn beschreven in het vakblad Veeteelt, en worden nu verder uitgewerkt in een wetenschappelijk artikel.
Bron: Hogeschool Van Hall Larenstein