Tholen - "De markt is stabiel op het moment, er zijn geen gekke dingen; er is geen tekort en ook geen overproductie," schetst Noud Spetgens van Nesco – dat biologische paddenstoelen teelt en vermarkt in Europa – de situatie op de biologische paddenstoelenmarkt. "Ik voorzie nog wel groei in deze markt. Een deel van de Nederlandse supermarkten voert nog geen biologische champignons, dus daar is nog ruimte."
Noud verwacht dat ook een deel van de consumenten openstaat voor biologische paddenstoelen. "De consument vindt het geen probleem om biologische paddenstoelen te kopen, zolang het een eerlijk product is en het prijsverschil met conventionele paddenstoelen niet te groot is. Als de prijsverhoging die in conventionele paddenstoelen is gerealiseerd – en hard nodig is om de teeltkosten te dekken – vastgehouden kan worden en de biologische champignons zitten daar wat boven, dan is het aan de consument."
Waar Nesco nog ruimte ziet bij de Nederlandse retail, levert de paddenstoelenkweker al wel veel biologisch product in Zwitserland en Duitsland en in mindere mate ook in Frankrijk en Scandinavië. "In bijvoorbeeld Zwitserland is het aandeel biologisch wel vier tot vijf keer zo hoog als in Nederland en in Duitsland drie keer zo hoog. Ik zie in die markten nog wel groei, maar we beginnen daar ook meer concurrentie te ervaren van de lokale teelt."
Automatisering en robotisering
Bij de nieuwbouw van de teeltlocatie in Sint-Oedenrode – in totaal heeft Nesco vijf teeltlocaties, waar met meer dan 100 vaste personeelsleden wekelijks 100 ton biologische paddenstoelen worden geproduceerd – heeft het bedrijf volop ingezet op automatisering van de werkzaamheden. "Met automatisering – de paddenstoelen worden na het handmatig plukken bijvoorbeeld automatisch afgesneden en optisch gesorteerd – proberen we de kosten in de hand te houden." Om dezelfde reden is ook robotisering in beeld. "We zijn bezig met robotisering en we komen steeds dichter bij een oplossing."
Deze ontwikkelingen helpen Nesco te besparen op arbeid. "Arbeid wordt een groot item, zowel in beschikbaarheid als in kosten. De lonen zijn enorm gestegen en zie dat maar eens aan de supermarkt door te berekenen. Daar worden ze niet vrolijk van, maar het zal moeten als ze champignons willen blijven kopen." Overigens ziet Noud dat ook de kosten voor grondstoffen en transport stijgen. "De transportkosten rijzen de pan uit, maar ook die sector heeft te maken met arbeidstekorten en als er een tekort is, stijgen de prijzen." Noud ziet dat ook de prijzen van stro – onderdeel van de compost waarop de paddenstoelen geteeld worden – stijgen.
Rol voor retail
Noud noemt het managen van de stijgende kosten niet eenvoudig en ziet daarin ook een rol voor de supermarkt weggelegd. "Wij hebben de supermarkten daarbij nodig, want die bepalen uiteindelijk de consumentenprijs. Ik heb het idee dat de supermarkt ook wat makkelijker met de teler gaat meebewegen. Het is voor de retail in toenemende mate een zorg om continu voldoende AGF beschikbaar te hebben." Noud ziet dat het leidt tot een tendens naar langdurigere samenwerkingen tussen supermarkten en telers. "Voor een contract van 3 maanden kan ik niet investeren, maar bij een samenwerking van 5 jaar, kun je wel investeren."
Eigen recept
Paddenstoelen worden geteeld op compost. Een mengeling van stro, paarden- en kippenmest voor conventionele champignons en biologisch stro en biologische kippenmest vormt de biologische variant. Noud geeft aan dat met de precieze samenstelling de teelt gestuurd kan worden. "Wij hebben een eigen receptuur en zitten met de producent om tafel om de samenstelling van de compost gezamenlijk te sturen. Het doel daarbij is om een betere champignon te telen; eentje die goed smaakt, met een hoog drogestofgehalte. Dat geeft volumegewicht zonder dat daar te veel water in zit. Dat komt de smaak ten goede."
Dit artikel is eerder verschenen in AGF-vakblad Primeur, 38ste jaargang nummer 9
Voor meer informatie: 
Noud Spetgens
Nesco B.V.
Statenweg 6b
5427 HC Boekel
+31 (0)85 7731088
+31 (0)6 29404559
[email protected]
www.nescochampignons.nl