Dinsdag 1 oktober is door de International Coffee Organization (ICO) uitgeroepen tot Wereldkoffiedag. Op deze dag vieren we dat er koffie is, maar hoe lang kunnen we dit nog doen? Want wereldwijd is de productie van koffie in gevaar. En zolang 95% van de koffie in retail 'niet eerlijk' is, is deze tendens niet te stoppen.
De koffiemarkt staat enorm onder druk. Experts voorspellen zelfs een wereldwijde koffiecrisis. De vraag naar goede koffie neemt toe en tegelijkertijd zorgt klimaatverandering ervoor dat het een schaarstegoed wordt. Dat betekent hogere prijzen maar koffieboeren profiteren daar helaas niet van omdat deze hogere betalingen niet aan het begin van de keten terecht komen. Hogere betalingen aan koffieboeren zijn dus sluitpost. Wat men zich ook niet altijd realiseert is dat grondstofprijzen vaak omhoog schieten als er, door klimaatverandering en daardoor te veel of te weinig regen, slechte(re) oogsten zijn. Minder kilo's koffiebonen dus die door de boeren worden geoogst! De lagere productie in kilo's wordt veelal niet goedgemaakt door de hogere prijs. Kortom: de boer verliest weer.
© Romolo Tavani | Dreamstime.com
Paolo Afonso Ferreira Júnior, Coffee Manager van producentennetwerk CLAC: "Wij maken ons ernstige zorgen over de toekomst van veel koffieboeren in Latijns-Amerika. Koffieboeren kunnen de effecten van de klimaatverandering alleen bestrijden als zij een hogere prijs ontvangen voor de koffie die ze verbouwen. Alleen dan kunnen ze investeren in milieuvriendelijke landbouw, het verbouwen van schaduwplanten en effectieve irrigatietechnieken. Als dat niet gebeurt, wordt de toekomst van de koffieboer en koffie ernstig bedreigd."
Effect van de EUDR
Een ander effect van klimaatverandering is de druk op koffieboeren als gevolg van Europese regelgeving (EUDR) die de productiekosten nog eens verder omhoog jagen. Het initiatief vanuit de EU om ontbossing tegen te gaan is echter essentieel in de strijd tegen klimaatverandering.
Peter d'Angremond, Directeur Fairtrade Nederland: "Fairtrade is positief kritisch ten aanzien van EUDR. Een goede stap maar wij vinden dat de druk niet op de schouders van de boeren mag komen te liggen. Om hen te wapenen tegen klimaatverandering én het mogelijk te maken om aan de EUDR te voldoen, bieden wij hen daarom ter plekke de nodige support . Binnen Fairtrade coöperaties blijven boeren ten allen tijden eigenaar van de verzamelde data. Het belang van de boeren staat hierbij altijd voorop."
Maak van de minimumprijs & premie de norm
Op dit moment wordt er door veel retailers nog geen hogere prijs betaald voor de koffie die ze inkopen en profiteren koffieboeren nog niet van de hogere prijzen voor koffie. In werkelijkheid wordt er voor circa 5% van de aangeboden koffie in retail een minimumprijs en premie betaald die een duurzame productie mogelijk maken. Het is juist die combinatie van de Fairtrade minimumprijs en premie die het verschil voor koffieboeren kan maken. Zonder deze prijsstandaarden wordt het produceren van koffie steeds lastiger en kan dit er zelfs toe leiden dat koffieboeren genoodzaakt zijn te stoppen met hun koffieproductie. In landen zoals Colombia waar veel mensen afhankelijk zijn van koffie - direct of indirect - zal dit ook de economie van dat land in gevaar brengen.
Petra Morssinkhof-Eijkholt, Manager Procesinnovatie en MVO bij PLUS Retail: "Wij zijn graag kartrekker als het gaat om het betalen van een hogere prijs aan koffieboeren. Als enige supermarkt in Nederland biedt PLUS haar huismerk koffie Fairtrade aan. Door de Fairtrade minimumprijs en premie betaalt PLUS een hogere prijs aan de koffieboeren, wat in de huidige koffiecrisis van groot belang is voor hun toekomst en leefomstandigheden. Als retailer vinden wij het belangrijk om onze verantwoordelijkheid te nemen. Al meer dan 10 jaar maken wij door de verkoop van onze Fairtrade huismerk koffie grote positieve impact op de koffieboeren en het milieu. Zodat we ook in de toekomst van lekkere en goede koffie kunnen genieten."
Peter d'Angremond van Fairtrade Nederland: "Als ambassadeurs van eerlijke handelsvoorwaarden roepen wij de hele koffiesector – en vooral ook retailers - op om verantwoordelijkheid te nemen met koffieboeren als uitgangspunt. En dus het voorbeeld van PLUS te volgen. Dit kán en moet de norm worden! Door een stap te zetten richting hogere inkomens, zetten we ons in voor de belangrijkste schakel in de koffieproductie en zorgen we er ook voor dat we over 20 jaar nog steeds kunnen genieten van goede kwaliteit koffie."