Wat gaan we doen met arbeidsmigratie in Nederland? VVD-Tweede Kamerlid Thierry Aartsen levert met een opiniestuk zijn bijdrage aan de discussie. Het stuk is breed opgepakt in de media en is ook voor de glastuinbouw, hoewel nog altijd sterk van arbeidsmigranten afhankelijke sector, van belang.
De VVD'er stelt een aantal gerichte keuzes voor om de voordelen van arbeidsmigratie te behouden en tegelijkertijd de maatschappelijke problemen aanpakken. Hij pleit voor minder én andere arbeidsmigratie, het leggen van focus op hoogproductieve arbeidsmigranten, innovatie en toegevoegde waarde en 'kiezen voor wie we echt nodig hebben'. Bovendien wil hij minder lasten voor de samenleving door arbeidsmigratie.
Is robotisering al ver genoeg?
Uit het stuk blijkt dat de VVD arbeidsmigratie wil beperken en dat de partij inzet op innovatie en robotisering. Op NPO Radio 1 plaatst hoogleraar arbeidsmarkt, Ton Wildhagen van Tilburg University, maandagmiddag in Nieuws&CO een kritische kanttekening bij de plannen. De nieuwe VVD-visie op arbeidsmigratie biedt volgens hem geen alternatief voor arbeidsmigranten, waar momenteel de nodige sectoren nog sterk afhankelijk van zijn. Naast de glastuinbouw onder meer ook de bouw of slachterijen.
De VVD wijst volgens Wildhagen te makkelijk naar robots en AI als oplossing, maar de effecten van robots en AI op de arbeidsproductiviteit zijn momenteel beperkt. De arbeidsproductiviteit in Nederland daalt zelfs. Op de korte termijn bieden robots nog geen oplossing volgens de hoogleraar. Daarom zou inperken van arbeidsmigranten het alternatief zijn, maar echt kiezen doet de VVD volgens hem niet. Krapte is kiezen, stelt hij en dat betekent dat het gevolg zou kunnen zijn dat besloten wordt dat in Nederland bepaalde sectoren geen toekomst meer hebben.
(Item terugluisteren? Dat kan vanaf minuut 47)
Maatregelen om arbeidsmigratie in te perken, kunnen zorgen voor een verslechterde concurrentiepositie van Nederland. Dat bleek vorige week uit een in economenvakblad ESB gepubliceerd onderzoek. "Bij de helft van alle bedrijven in Nederland werkt minimaal één buitenlandse werknemer", zei hoogleraar innovatie Henk Volberda van de Universiteit van Amsterdam daarover bij BNR.
Arbeidsmigrant duurder maken?
LTO Nederland reageert ook op het stuk en zegt voorstander te zijn van robotisering en automatisering. "We roepen het kabinet op om hier fors op in te zetten. Het verzwaren van werkgeverslasten in agrarische sectoren zonder dat er alternatieven voorhanden zijn, is een schijnoplossing die voorkomen moet worden." LTO roept het kabinet, los van inzet op onder meer robotisering, ook op werk te maken van het aanpakken van andere negatieve effecten op arbeidsmigratie. Huisvesting van arbeidsmigranten bij agrarische bedrijven kan volgens LTO 'een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van bewoningsproblematiek.'
In het VVD-visiestuk ziet LTO dat ook gesteld wordt dat op termijn gekeken kan worden naar het verhogen van de premies die werkgevers betalen over het loon van arbeidsmigranten, waardoor het duurder wordt om ze in dienst te nemen. "In een sector waarin het verdienvermogen fors onder druk staat en waarin arbeidskrapte aan de orde van de dag is, zou dat de verkeerde oplossing zijn. Het kabinet doet er goed aan om te investeren in werkelijke oplossingen, door het innovatietempo te verhogen en technologische investeringen rendabel te maken. Zo investeren we in een toekomstbestendige én concurrentiekrachtige land- en tuinbouw."
Indexfoto: test oogstrobot tomaten Four Growers dit voorjaar bij Syngenta. Archief GroentenNieuws