In Brazilië zijn in een onderzoek twee systemen van biologische productcertificering in de staat São Paulo vergeleken. Het ene systeem bestaat uit conventionele certificering door geaccrediteerde controleurs. Het andere is collegiale certificering.
Het onderzoek, dat gerapporteerd wordt in een artikel dat gepubliceerd is in het tijdschrift Organic Agriculture, suggereert dat 'peer-to-peer certificering' de verdienste van agrobiodiversiteit toevoegt aan biologische landbouw, gezien het aanzienlijk grotere aantal producten dat aangeboden wordt door boerderijen met dit type certificering. "Dit helpt om de voorkeur voor grootschalige monocultuur in de productie van basisproducten binnen de biologische landbouw te voorkomen", zegt Tayrine Parreira Brito, eerste auteur van het artikel en promovendus aan de 'State University of Campinas's School of Agricultural Engineering' (FEAGRI-UNICAMP).
© Alf Ribeiro | Dreamstime.com
Een voorbeeld van wat Brito de 'conventionalisering van de biologische landbouw' noemt, is wat er gebeurt in Afrika, waar sojabonen die worden verbouwd voor de export naar de Europese Unie goed zijn voor 35% van de totale biologische productie. "Het is een belangrijke bron van harde valuta voor landen als Togo en andere landen, maar deze ultraspecialisatie helpt niet direct bij het oplossen van voedselproblemen voor de lokale bevolking en heeft ook geen basis in de traditionele gewassen of culturen van het Afrikaanse continent", zegt ze.
Het Participatief Garantiesysteem (PGS) heeft de Braziliaanse biologische diversiteit een boost gegeven. "PGS is een peer-to-peer certificeringssysteem dat de productie als geheel beoordeelt in plaats van alleen de productie die op de markt verkocht wordt", licht ze toe. "Onze vergelijking van PGS-gecertificeerde eenheden met eenheden gecertificeerd door derden in de staat São Paulo toonde aan dat de eerste gemiddeld 58,8 biologische items per boerderij hadden, terwijl de laatste 22,2 had. Deze grotere diversiteit omvat een rijke variëteit aan gewassen, waarvan de meeste inheemse en medicinale soorten zijn. Inheemse fruitbomen zoals jabuticaba, pitanga en uvaia, die niet belangrijk zijn op de conventionele markt, worden tijdens het fruitseizoen verkocht op biologische boerenmarkten en vormen een extra bron van inkomsten."
Conventionele certificering door derden geldt voor relatief weinig producten, waarvan de meeste voor de export zijn, terwijl het PGS systeem meer holistisch en inclusief is en familiebedrijven aanmoedigt om meer agro-ecologische praktijken te gebruiken.
"Dit suggereert dat PGS een sleutelrol kan spelen in het vermijden van de conventionalisering van biologische landbouw en ervoor kan zorgen dat het trouw blijft aan de oorspronkelijke principes van duurzaamheid en biodiversiteit", aldus de auteur.
Praktisch gezien is er geen conflict tussen PGS en certificering door derden. Sommige boeren gebruiken beide en plaatsen twee keurmerken voor biologische naleving op hun producten. Internationaal gezien is Chili echter het enige land naast Brazilië dat PGS certificering accepteert.
"In Brazilië en Chili is de erkenning van PGS en certificering door derden hetzelfde. Producten kunnen worden verkocht via direct contact met consumenten en indirect via retailers, waaronder supermarktketens. In andere landen, zoals Mexico en Costa Rica, is de erkenning beperkt tot producten die direct aan eindgebruikers worden verkocht", aldus Brito.
De situatie kan veranderen, maar voorlopig hebben boeren certificering door een universeel erkende derde partij nodig om biologische producten te verkopen aan de EU, de Verenigde Staten en elders.
Dit weerhoudt sommige boeren er niet van om manieren te zoeken om de koers van hun activiteiten te corrigeren om conventionalisatie te voorkomen. Een voorbeeld is een grote coöperatie van biologische koffieboeren, waarvan de leiders zich onlangs realiseerden dat de ultragespecialiseerde koffieteelt de leden volledig afhankelijk maakte van de markt om in hun minimale voedselbehoeften te voorzien.
Grootste markt in Latijns-Amerika
Brazilië staat wereldwijd op de vierde plaats wat betreft biologisch areaal, met meer dan 1 miljoen hectare biologische gewassen. Het is de grootste markt voor biologische producten in Latijns-Amerika. Het aantal biologische boerderijen in Brazilië is tussen 2012 en 2021 met 448,63% gestegen naar 26.622.
De markt is omvangrijk, maar volgens deskundigen moet de biologische optie, hoe wenselijk deze ook is vanuit het oogpunt van de menselijke gezondheid en het minimaliseren van de negatieve milieueffecten van de landbouw, worden gecombineerd met andere milieu- en maatschappelijke parameters.
Klik hier voor meer informatie over het onderzoek.
Bron: Phys.org