In het verleden ging in juni steeds het proefveldbezoek bio beschutte teelten door bij PCG in Kruisem. Ook na de fusie wordt deze traditie voortgezet, zij het onder een nieuwe naam. Op maandag 17 juni 2024 ging het proefveldbezoek bio groenten onder bescherming door bij Viaverda. Hierbij lichtten An Van de Walle en Jeroen van Mullem van Viaverda de lopende proeven in zowel de biologische verwarmde serres als de koepels toe. Tijdens de geleide wandeling trok de groep geïnteresseerden langs de proeven in paprika, tomaat, komkommer, gember en kurkuma.
Rassen- en onderstammenproef trostomaat
In biologische tomatenteelt blijven wortelknobbelaaltjes, en meer recent ook ToBRFV (Tomato brown rugose fruit virus), een groot risico. Resistenties van rassen en het gebruik van onderstammen kunnen hier een oplossing bieden. Dit jaar ligt een rassenproef aan waarin de kwaliteit en opbrengst van enkele nieuwe rassen en onderstammen beoordeeld worden om hun geschiktheid voor de biologische tomatenteelt te evalueren. In deze proef namen de onderzoekers de combinatie bovenstam Cappricia en onderstam Fortamino als referentie omdat dit gekende rassen zijn in bio serreteelten. Deze referentie wordt vergeleken met drie bovenstammen geënt op Fortamino en Cappricia geënt op acht onderstammen. De proef werd geplant op 26/02/2024. Binnen de proef wordt er nu een maand geoogst, dus het is nog vroeg om iets over de opbrengsten te zeggen. Tot nu toe lijkt Bronksi op Cappricia de sterkste en snelste groeier, op een bepaald moment was dit ras wel 50 cm langer dan de andere. De onderstammen HW1003 en E.16R.43290 lijken niet geschikt voor bovenstam Cappricia want deze planten hebben groeiachterstand.
Teelttechnische proef paprika
In de nasleep van de energiecrisis blijven de vragen naar koeler telen actueel. In paprika ligt een proef aan waarin meer duidelijk moet verkregen worden wat het effect is van kouder telen (circa. 2°C lagere etmaalttemperatuur) op de productie, vruchtkwaliteit en het gewas in verwarmde kas. De gebruikte rassen zijn Margarethe en Alzamora. De paprika's zijn geplant op 01/02/2024. In de warmere serre kon we één week eerder geoogst worden (06/05) dan in de koudere serre. In de koudere serre was het ras Alzamora het eerst oogstrijp. Uit de voorlopige oogstgegevens blijkt ook dat een lagere etmaaltemperatuur grovere vruchten (breder en platter) veroorzaakt. De proef wordt verder door het jaar heen gevolgd, al zal het in de zomer mogelijk moeilijker zijn om een temperatuurverschil van 2°C te handhaven.
Komkommer: meerwaarde enten in tunnel en spintbestrijding
In biologische tunnels loopt sinds 22/05/2024 een komkommerproef waarin wordt nagegaan wat economisch de meest interessante manier is om in deze teelt spint aan te pakken. In tunnelteelt komkommer wordt soms geopteerd om de spintpopulatie onder controle te houden door de planten af te spoelen met koud water. Viaverda vergelijkt deze praktijk met de kost en efficiëntie van het uitzetten van biologische bestrijders. In bepaalde objecten worden preventief biologische bestrijding uitgezet met roofmijten (Neoseiulus californicus) onder de vorm van zakjes (met roofmijten en voeding) of door de roofmijten over de planten heen te strooien. Tijdens de proef wordt naast de opbrengst en gewasontwikkeling ook de aanwezigheid van spint en roofmijten in het gewas gemonitord. De onderzoekers wachten nog even af of er spontaan spint in de proef komt, indien niet, dan zal er we spint uitgezet worden. Daarnaast wordt in deze proef geëvalueerd of het gebruik van geënte planten een meerwaarde kan zijn in een tunnelteelt komkommer. Hiertoe liggen twee courante rassen aan, Cum laude (Rijk Zwaan) en Dee lite (Enza Zaden), al dan niet geënt op de onderstam Ardito (The Rootstock Company).
Rassenproef kurkuma
In een demoproef worden ook verschillende rassen kurkuma uitgetest in tunnel. Het is bij kurkuma niet zo eenvoudig om rassen te definiëren, daarom zijn de rassen zelf benoemd naar hun herkomst: 'PCG', 'Claus' en 'NextGarden'. Deze rassen werden ook al uitgetest in een tunnelteelt in 2022 en 2023. Door de rassen herhaaldelijk uit te testen, kan het meest geschikte ras geïdentificeerd worden voor een teelt in Vlaanderen. In 2022 bleken 'Claus' en 'PCG' aan elkaar gewaagd. Ze behaalden een opbrengst van respectievelijk 67 en 60 ton per hectare. 'NEXTGarden' leverde slechts 27 ton per hectare. Hoewel het op het eerste gezicht geen topjaar leek te worden in vergelijking met 2022, bleek de opbrengst in 2023 zowaar hoger te liggen voor het ras 'PCG' (97 ton per hectare). De opbrengsten van 'Claus' en 'NextGarden' lagen met respectievelijk 56 en 25 ton per hectare wel iets lager dan het jaar ervoor. Daarnaast heeft kurkuma vaak ook een mooie witte of roze bloem, waar potentieel in kan zitten om te vermarkten als snijbloem. Het is op dit moment niet duidelijk of dit effectief mogelijk is en wat het effect is op de uiteindelijke opbrengst. Dit jaar zal er weer veel geleerd worden over de teelt van kurkuma.
Irrigatieproeven gember
In dezelfde tunnel als de kurkuma ligt een irrigatieproef gember aan. Hierbij wordt gezocht naar de optimale watergift voor gember. Op elke rug staan twee rijen planten met daartussen druppeldarmen. Door te variëren met het aantal druppeldarmen per rug, is het mogelijk om verschillende giften te geven. Gewoonlijk wordt er met twee druppeldarmen per rug gewerkt. Door slechts één druppeldarm te leggen, kunnen de onderzoekers dit vergelijken met een halve watergift en door drie druppeldarmen te leggen kan men dit ook vergelijken met anderhalve watergift. Door bij te houden hoeveel er geïrrigeerd wordt, kan Viaverda inschatten wat de optimale watergift is voor gember. Als ras werd er gekozen voor het ras "Italië" aangezien dit ras zich in 2023 het sterkst toonde in een moeilijk gemberjaar. Dit ras had de hoogste opbrengst per plant en kende het minste uitval. Daarnaast is dit ras op dit moment ook het ras dat door telers het meest geteeld wordt.
In een andere tunnel ligt ook een irrigatieproef aan in gember. Hierbij wordt gekeken naar beste techniek om gember van water te voorzien. Hierbij worden druppelirrigatie vergeleken met bovenberegening en een combinatie van de twee. Er wordt gestreefd naar een gelijkmatige watergift per dag voor alle objecten. Daarnaast is te zien dat na het planten van gember het loof geel wordt en afsterft. Daarna komen er wel nieuwe scheuten, maar het lijkt toch voor een vertraging van de groei te zorgen. Daarom werd uitgetest of dit kan worden vermeden door de planten af te harden volgens de regels van de kunst: de eerste dag de planten één uur in de tunnel zetten en daarna weer binnen halen, de tweede dag twee uur enzovoort. Na een week waren de planten klaar om geplant te worden. Daarnaast werd ook bekeken of het gebruik van minitunnels met vliesdoek bij het planten deze groeistop konden voorkomen. Dit jaar stierf het loof echter bij geen enkel object af en kon men dus geen verschillen waarnemen. Toch wordt aan het einde van de rit bekeken of dit een effect heeft gehad op de opbrengst.
Waarschuwingsberichten in biologische teelten
Momenteel monitort Viaverda plagen in de biologische teelt in tunnel, zowel op eigen proefpercelen als op praktijkpercelen. De focus ligt op de vruchtgroenten: tomaat, paprika, komkommer en aubergine. De belangrijkste plagen in deze gewassen zijn witte vlieg, trips, rups, bladluis, spint, slakken, coloradokever (Leptinotarsa decemlineata), zuidelijke groene schildwants (Nezara viridula), tomatengalmijt (Aculops lycopersici) en tomatenmineermot (Tuta absoluta). Via de tellingen worden er waarschuwingsberichten opgesteld. Daarmee wordt de waarnemingen & waarschuwingen – dienst, die al voor bio openluchtteelten bestond, uitgebreid voor tunneltelers. De waarschuwingsberichten informeren over de belangrijkste waarnemingen en evoluties in de plaagdruk in biologische teelten onder beschutting en in openlucht.
Alle biologische telers kunnen zich gratis inschrijven om deze berichten te ontvangen via deze link. Aarzel ook niet om je waarnemingen te delen met Viaverda. Dit helpt Viaverda een meer gericht advies te geven en de regionale plaagdruk beter in beeld te krijgen.
Bron: CCBT