Nieuw wetenschappelijk onderzoek toont aan dat mieren bij gewonde soortgenoten soms overgaan tot amputatie van één of meerdere poten, maar ook onderscheid kunnen maken welke behandeling het meest kansrijk is. Onlangs kwam een oerang oetan in het nieuws, die zelf een papje maakte van geneeskrachtige planten om een wond te behandelen.
De gemene deler van dit soort adembenemede onderzoeksresultaten is dat er een soort intuïtieve intelligentie aanwezig blijkt te zijn in de natuur. Over hoe je dat precies moet duiden of benoemen kunnen we lange discussies voeren, maar het geeft in ieder geval veel stof tot nadenken.
Deze overlevingsstrategieën gelden overigens net zo goed voor planten als voor dieren als voor nog 'lagere' soorten als schimmels. Zo vinden slijmzwammen altijd de kortste route naar hun voedsel en worden ze soms als hulpmiddel door wegenplanners ingezet.
'Healing the planet with agriculture'
De biodynamische landbouw is sinds haar ontstaan 100 jaar geleden altijd uitgegaan van de kracht van de natuur en hoe je als mens - met respect voor het eigene - planten en dieren in cultuur kunt brengen. Zorgen voor een rijk bodemleven en een grote biodiversiteit zijn als boer je belangrijkste hulpmiddelen om tot een veerkrachtig voedselsysteem te komen. En het werkt. Telkens als ik op een biodynamische boerderij kom, ruik, hoor en zie ik dat het daar barst van het leven. Het zijn ware pracht en krachtplekken. 'Healing the planet with agriculture' is ons internationale motto.
Achterhaalde concepten
Maar hoe anders is de huidige realiteit van ons landbouw- en voedselsysteem. Onder het mom van voedselzekerheid geeft de politiek - en de BBB voorop - vrij spel aan de agrochemische en veevoeder en kunstmestindustrie. Niet de zorg voor de gezondheid van burgers en boeren en de beschikbaarheid van gezonde voeding staat voorop, maar het in stand houden van het onhoudbare verdienmodel van de agrochemie en de intensieve veehouderij, die beiden een achterhaald beeld blijven aanhangen waarbij voedsel alleen geproduceerd zou kunnen worden met behulp van bestrijdingsmiddelen en we intelligente dieren letterlijk als vleeswaar behandelen. Een gemiddelde aardappelteler geeft jaarlijks zo'n 100.000 euro uit aan giftige middelen tegen de schimmelziekte phytophthora. Wie kan dit systeem vanuit gezond verstand nog verdedigen? En een ieder kan begrijpen dat uit deze immense geldstromen ook een veel te invloedrijke lobby voortkomt.
De mieren gaan zich voorlopig nog redden. Ze passen zich razendsnel aan, helpen elkaar zonder eerst naar verzekeringspapieren te vragen, maar wij raken helaas steeds verder vervreemd van de natuur en van elkaar. Verslaafd gemaakt aan spullen en ongezonde voeding en zogenaamde genotsmiddelen. Alle seinen staan op rood. De jeugd is pessimistisch. De bijenpopulaties staan op instorten. Steeds vroeger ontwikkelen mensen chronische ziekten. De boeren zitten klem tussen financiers, toeleveranciers en afnemers. Toenemende weersextremen zetten alles verder onder druk.
Oproep aan Femke Wiersma
En toch……het kan gewoon anders. Zonder chemie, zonder gentech, zonder kunstmest. Met natuur en gezonde voeding als uitkomst. Onze biodynamisch werkende boeren bewijzen het in de praktijk. Landbouw is potentieel de basis voor een gezonde samenleving. Dus aan Femke Wiersma, onze nieuwe Minister van ook Voedselzekerheid: Laat zien dat je intuïtie en verbinding met de natuur nog intact is. Praat niet met de lobbyisten van de industrie, die hebben hun kansen verspeeld. Praat met burgers en boeren die willen zorgen voor een leefbaar Nederland. Zorg voor een wettelijk en financieel kader waarbij vervuiling wordt belast en duurzaamheid beloont. Werk vanuit een heldere langetermijnvisie. Urgenda heeft er al één voor u klaarliggen.
Laten we net als de nijvere mieren onbaatzuchtig voor elkaar zorgen. Dan komen landbouw, gezonde voeding, natuur en ook boeren en burgers weer harmonisch bij elkaar.
Bert van Ruitenbeek, directeur Stichting Demeter
Demeter is het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding
Voor meer informatie: www.stichtingdemeter.nl