De kennis van biologische landbouw die bij ERF en Hemus ligt, moet beschikbaar zijn voor iedere duurzame boer en worden uitgebreid om in de toekomst samen met de natuur landbouw te bedrijven. Met die boodschap zwaaiden de bedrijven twee doorgewinterde bestuurders uit. In een speciaal boek over de ervaringen en toekomst van ERF en Hemus pleiten beide organisaties voor economisch haalbare, toekomstbestendige en natuurinclusieve landbouw.
ERF staat voor de exploitatie van de reservegronden in de provincie Flevoland. Bij de biologische teelt op die gronden verzamelde het bedrijf ervaring en kennis over deze vorm van landbouw. Sterk gericht op kennisvergaring en het delen van die kennis is in 2018 Hemus opgericht. De ambitie van Hemus is het ontwikkelen van robuuste agro-ecologische landbouwsystemen met een rendabel verdienmodel.
Strokenteelt, agroforestry, landbouw op vernatte grond, mechanisatie en robotisering die chemie vervangt, dat zijn ontwikkelingen waarin Hemus en ERF konden bijdragen. Dankzij de schaalgrootte van de landbouwbedrijven en de vele samenwerkingen met andere telers, afnemers, onderwijs en onderzoek, toeleveranciers en dienstverleners, zelfs met de burgerbevolking in de polder, konden ERF en Hemus een spilfunctie krijgen in de biologische landbouw.
Afscheid
De doelstelling van Hemus is dat de kennis die het bedrijf verzamelt, dichtbij de boeren ligt. Volgens afzwaaiend ERF-bestuurslid Ineke Mastenbroek, ook in haar bestuurstijd lid van de Raad van Toezicht van Hemus, was zij daarom altijd kritisch op investeringen van ERF in technieken en landbouwmethodes. Bij de afscheidswoorden van de huidige ERF-voorzitter Matthijs Bierman komt die kritische houding voorbij. ERFdirecteur Jaco Burgers kreeg altijd de vraag bij een investering of het zichzelf zou terugverdienen. Zo bracht Mastenbroek steeds de praktische haalbaarheid onder de aandacht.
De andere afzwaaiende bestuurder is Bart Fokkens, die over bijna de hele bestaansgeschiedenis van ERF en Hemus betrokken was bij alle ontwikkelingen. Fokkens noemt het een mijlpaal dat bij de oprichting van ERF, 28 jaar geleden, de overheid bereidwillig was biologisch te omarmen. Door spannende momenten heen wist ERF zich staande te houden en werd het, zoals Burgers het omschrijft 'een stabiele factor' in het gebied.
Boek In het boek 'Pionieren toen en nu – Resultaten van ERF en Hemus' omschrijft journalist Berrie Klein Swormink de geschiedenis en visie op de toekomst van beide bedrijven aan de hand van interviews met betrokkenen. Volgens Fokkens is het een document waarin verantwoording afgelegd wordt. "Je moet je verantwoorden en de fouten die je maakte beschrijven, evenals de dingen waar anderen van kunnen leren. In dit boekje staat hoe wij alles gedaan hebben. Alle mensen hebben zich volledig ingezet voor ERF."
Gedeputeerde Jan Klopman van de provincie Flevoland krijgt het eerste exemplaar van het boek uit handen van Bierman. Klopman dankt ERF, Hemus en de biologische sector voor de grote inzet over alle jaren en zegt het boek met grote interesse te zullen lezen.
Toekomst
Bij de officiële bijeenkomst op 21 mei aan de Wulpweg in Zeewolde, de nieuwe hoofdlocatie van ERF en Hemus, blikten Rosemarie Slobbe, directeur van Hemus en agrarisch ondernemer Gerjan Snippe van Bio Brass vooruit. Slobbe ziet in de ervaringen van ERF en Hemus het bewijs dat er veel mogelijk is met biologische landbouw. Snippe onderstreept dat. Volgens hem is de tijd rijp voor de ontwikkeling van weerbare systemen. Zowel de boeren als de maatschappij hebben een voorkeur voor die vorm van ondernemen met de natuur, vertelt hij in zijn presentatie. ERF en Hemus willen graag de rol van aanjager oppakken in deze transitie van de land- en tuinbouw en een brede beweging op gang brengen die deze transitie omarmt.
Voor meer informatie:
ERF
Bronsweg 22c
8222 RB Lelystad
[email protected]
www.erfbv.nl