Tholen - "Dit is een markt die feitelijk nog maar net is gestart", zegt Ignace Schram van De Kromme Boom uit Oostakker over de groeiende vraag naar paddenstoelen voor de verwerking tot vleesvervanger. Dit gegeven was één van de redenen voor de keuze om met de teelt van biologische oesterzwammen en shiitake te beginnen. "Ik ben ervan overtuigd dat bio-zwammen meer en meer gegeten zullen worden. In het Oosten kennen ze de medicinale eigenschappen van paddenstoelen al 7.000 jaar, hier leren we dat pas nu kennen."
Dat neemt niet weg dat ook De Kromme Boom ziet dat met het wegvallen van een deel van de koopkracht ook de bio-omzet afneemt. Toch heeft Ignace vertrouwen in een herstel van de markt. "Als fervent bio-believer ben ik ervan overtuigd dat de jonge generatie die kiest voor veggie en vegan ook meer en meer voor biologisch zal kiezen."
Maatwerkbedrijf
De oesterzwammen- en shiitaketeelt zijn binnen het maatwerkbedrijf De Kromme Boom, dat als enige teeltbedrijf in Vlaanderen ook het eigen substraat produceert, één van de pijlers om continuïteit te genereren. "Enerzijds is die continuïteit gericht op het bieden van werk en structuur aan mensen met een bepaalde afstand tot de reguliere arbeidsmarkt en anderzijds continuïteit op financieel vlak. Hierdoor bieden ze opleiding en tewerkstelling voor een zinvolle job met een belangrijke bijdrage in het realiseren van gezonde en biologische voeding."
"In die context hebben we gekozen voor de REO Veiling. We wilden van in het begin een vaste afzet hebben, met een zo vast mogelijke prijs, zodanig dat we commercieel alles doen om ons bedrijf op dat vlak draaiende te houden. Naast onze dagelijkse afzet op de veiling verkopen we via onze hoevewinkel oesterzwammen, inclusief de voetjes ervan, aan een lokaal bedrijf dat zich richt op de productie van vlees- en visvervangende producten. De zaakvoerster Caroline Vercauteren van BonMush werd hiermee in 2021 bekroond als 'dé strafste vrouwelijke ondernemer' van 2021."
Ignace geeft aan binnen De Kromme Boom ruimte te hebben om de productie van oesterzwammen en shiitake op te schalen. "We hebben de gronden en we stellen vast dat we in Vlaanderen één van de weinige moderne bedrijven in zwammen zijn. Met de bouw van onze nieuwe infrastructuur garanderen we gedurende de komende jaren voldoende beschikbaarheid van kwaliteitsvolle bio-oesterzwammen op de REO Veiling, en dit het jaar rond."
Ecologisch en duurzaam
Bij de ombouw van de op het bedrijf reeds aanwezige serres tot productieruimtes voor paddenstoelenteelt was drie jaar geleden het uitgangspunt om zo ecologisch en duurzaam mogelijk te bouwen. Zo wordt bijvoorbeeld voor het licht dat bij de teelt van oesterzwammen nodig is om vitamine D2 te genereren, gebruikgemaakt van daglicht in plaats van kunstlicht – wat ook nog significant meer vitamine D2 in de oesterzwammen oplevert. Verder zorgen onder meer de ondergrondse buizen met een lengte van één kilometer in de zomer voor koeling en in de winter voor verwarming, wordt die gekoelde of verwarmde lucht gerecupereerd en is er een eigen waterzuiveringsstation met gesloten watersysteem.
Ignace constateert dat deze manier van bouwen een stuk zelfvoorzienendheid heeft opgeleverd. Het blijkt een gunstig uitgangspunt te zijn in de huidige energiecrisis. "We hebben zwaar geïnvesteerd, maar daardoor is ons energiegebruik vrij laag. Dat is onze troef: we kunnen onze kosten zo beperkt mogelijk houden."
"Paddenstoelen zijn het belangrijkste bio-product van de REO Veiling", besluit productmanager paddenstoelen Pieter Declercq van de REO Veiling. "Ze worden gericht gecommercialiseerd naar diverse afnemers. De bio-paddenstoelen blijven de gangmaker van de REO-producten die onder het bio-label worden aangevoerd op onze groente- en fruitveiling. Paddenstoelen waren vorig jaar goed voor ruim 60% van de globale omzet in bio-producten."
BioVLAM
De keuze van De Kromme Boom - dat ook een hoevewinkel, woon- en leefgemeenschap voor jongeren met een thuisproblematiek en een maatwerkbedrijf omvat – voor oesterzwammen en shiitake werd mede ingegeven door de jarenlange hobbymatige ervaring van Ignace Schram met de teelt ervan. "We hebben in De Kromme Boom de kennis die ik had van de teelt en de expertise die we via de REO Veiling hebben opgedaan, gebruikt om onze productie op punt te stellen." Het behalen van een goed rendement met de medewerkers – dat richt zich voor De Kromme Boom net zoveel op kwaliteit als op volume – staat daarbij voorop. Dat het met de kwaliteit wel goed zit, bewijst de nominatie voor de BioVLAM-award op voordracht van de REO Veiling. Deze award is een initiatief van de bio-sector in samenwerking met VLAM en richt zich op bio-gecertificeerden in Vlaanderen. De Kromme Boom is één van de vijf genomineerde bedrijven die door een jury worden beoordeeld op de criteria passie, innovatie en duurzaamheid.
Dit artikel verscheen eerder in editie 7, 37e jaargang van Primeur. Zie hiervoor www.agfprimeur.nl.
Voor meer informatie:
Maatwerkbedrijf De Kromme Boom
[email protected]
www.dekrommeboom.be