Aan het begin van de nieuwe appeloogst in de regio Noordrijn spraken we met Andreas Mager, directeur van Naturhof Wolfsberg en bestuurslid van de Fördergemeinschaft Ökologischer Obstbau e.V. (FÖKO). "In de directe verkoop konden we dit jaar met de alternatieve producten ongeveer het niveau van 2021 bereiken, dat wil zeggen het tweede coronajaar. De oorlog in Oekraïne heeft op zijn beurt geleid tot een totale ineenstorting van de vraag in 2022. Prijsgevoeligheid is op veel plaatsen te horen, hoewel er ook regionale verschillen zijn. Vooral onze klanten uit de regio Bonn zijn niet bepaald armlastig."
Oogststart van de herfstrassen
Onlangs is Naturhof Wolfsberg begonnen met het oogsten van de eerste herfstappelrassen, te beginnen met Santana, gevolgd door Elstar en Freya. Daarna zullen de rassen Gala, Topaz, Boskoop en Berlepsch en Pinova, Natyra en Braeburn worden geoogst. "Natyra wordt in de conventionele sector verhandeld als Magic Star, dat op zijn beurt als clubras op de markt wordt gebracht. Natyra zelf is een vrij ras, maar de naam mag alleen gebruikt worden in de biologische teelt. Op onze 30 hectare telen we voornamelijk de rassen Elstar, Gala, Topaz, Pinova en Natyra. Tegelijkertijd plukken we ook de eerste peren van het ras Conference, gevolgd door Alexander Lucas, evenals het nieuwe rode ras Fred en Talgar Beauty."
De producten van het teeltbedrijf worden zowel via de eigen winkel als via Rheinbiofrucht aan retailers verkocht. "Met 30 hectare was men vroeger nog een groot teeltbedrijf. Tegenwoordig ben je met zo'n areaal eerder een middelgrote teler. We proberen ons voortdurend te verbeteren, maar we zijn niet geïnteresseerd in het vergroten van het areaal. In het algemeen gaat de trend echter in de richting van grotere teeltbedrijven, terwijl kleinere verdwijnen. Het daaruit voortvloeiende gebrek aan volume wordt dan weer gecompenseerd door de grote teeltbedrijven."
Polen is 'prijs-agressiever'
Tijdens een excursie met FÖKO in Polen kon Mager zien hoe de biologische sector in het buurland steeds verder professionaliseert. "In Polen zelf worden nauwelijks bioproducten geconsumeerd, daarom is er in eigen land praktisch geen afzetmarkt voor de producten en moeten ze hun bioproducten exporteren. De belangrijkste exportlanden voor Poolse producten zijn voornamelijk Scandinavië en delen van Groot-Brittannië. Voor klassieke exportlanden zoals Zuid-Tirol, Frankrijk en Oostenrijk vormt dit een echt probleem," zegt Mager. "Polen wordt steeds agressiever qua prijs, ook in Duitsland. De prijsdruk die Polen creëert, zien we ook terug in onze retail. Zuid-Tirol biedt zijn producten bij ons ook goedkoper aan om met Polen te kunnen concurreren. Duitse retailers blijven echter erg trouw aan Duitse, regionale producten."
Hogere kosten door weer, lonen, gewasbescherming
De weersveranderingen, vooral de droogte, zijn zeker een uitdaging. "De hogere temperaturen verhogen ook het potentieel voor invasieve soorten, zoals de bruingemarmerde schildwants of de roodpootschildwants, waarvan we sommige niet kunnen bestrijden. In de lente worden we opnieuw geplaagd door grondvorst. Bedrijven die het zich kunnen veroorloven, investeren daarom veel in beregeningssystemen, hagelnetten, zonwering, enz. Dit maakt de producten ook duurder."
Afgezien daarvan is er een grote structurele verandering te zien in Duitsland. "Kleinere bedrijven stoppen omdat ze geen opvolgers kunnen vinden. Tegelijkertijd vordert de professionalisering in de biologische sector gestaag. Vroeger nam men naburige bedrijven over, maar dat zal in de toekomst niet meer mogelijk zijn omdat de kosten onmetelijk hoog zijn. Het biologische teeltbedrijf van de toekomst zal dus een balans moeten vinden tussen biodiversiteit, ecologie en professionaliteit," zegt Mager. "Familiebedrijven komen steeds minder voor, omdat de hoeveelheid werk nauwelijks te beheren is, wat geldt voor zowel conventionele als biologische bedrijven. In plaats daarvan zijn het de al grote bedrijven en ketens die succesvol blijven."
Als leerbedrijf leidt de bedrijf van Mager gemiddeld één tot twee leerlingen per jaar op, die twee tot drie jaar op de Naturhof doorbrengen. "De meesten van hen blijven echter niet in de branche en gebruiken de stage als opstapje voor een bacheloropleiding. Daarom nemen we alleen leerlingen aan die ofwel extreem praktisch begaafd zijn of een perspectief in ons vak hebben," zegt Mager. Bovendien, voegt hij eraan toe, kost investeren in leerlingen aanzienlijk meer dan bijvoorbeeld het betalen van seizoensarbeiders.
"Als de oorlog er niet was geweest, zou de biologische sector er veel beter voor staan. Onze teeltkosten zijn binnen een jaar met ongeveer 15 procent gestegen door het verhoogde minimumloon en andere kosten. In de retail zijn de prijzen met drie procent gestegen, maar voor ons met twintig procent gedaald." Ondanks al deze uitdagingen is Mager optimistisch over de toekomst. "We hebben de koers al uitgezet voor de toekomst en we weten waartoe we in staat zijn."
Voor meer informatie:
Dr. Andrea Mager
Naturhof Wolfsberg
Ökologischer Obstanbau
Mager GbR
In der Asbach 44
53347 Alfter, Duitsland
Tel.: +49 (0)228 643947
[email protected]
https://www.naturhof-wolfsberg.de