Het eten van plantaardig voedsel is gezonder dan het nuttigen van veelal dierlijke producten. Maar hoe zit het met vleesvervangers zoals vegaburgers? Een diepgaand en tegelijkertijd breed onderzoek aan Wageningen University & Research (WUR) richt zich op de manier waarop vleesvervangers de gezondheid van de mens beïnvloeden, zo meldt de universiteit.
De adoptie van vleesvervangers is belangrijk voor de eiwittransitie. Stacy Pyett, Programma Manager Proteins for Life bij WUR, vertelt over de huidige staat en uitdagingen van deze eiwittransitie tijdens de innovatiesummit F&A Next op Wageningen Campus 24-25 mei.
Veel mensen eten graag vlees maar zijn tegelijkertijd op zoek naar plantaardige alternatieven. Vandaar dat vegaburgers en andere vleesvervangers steeds meer lijken op vlees, wat betreft smaak en structuur. De afgelopen jaren zijn dit soort producten snel populairder geworden. Nu deze vleesvervangers een vast onderdeel van ons voedingspatroon zijn geworden, is het van cruciaal belang dat er meer onderzoek komt om beter te begrijpen hoe deze smaakvol, maar ook zo gezond mogelijk te maken.
Vleesvervangers bevatten plantaardige eiwitten die samen met andere ingrediënten worden verwerkt tot een hamburger of een ander product. Met name deze producten zijn van belang voor WUR-onderzoekers zoals Markus Steigers, hoogleraar Food Oral Processing bij de Sensory Science and Eating Behaviour group en bij Food Quality and Design, en Edoardo Capuano, associate professor bij Food Quality and Design. "Er is nog niet voldoende kennis over de gezondheidseffecten van voedingspatronen waarin veel vleesvervangers worden gebruikt', zegt Stieger. 'Vooral over de gezondheidseffecten op lange termijn is erg weinig informatie beschikbaar."
Eiwitten en darmflora
"Het eerste en belangrijkste aspect is de kwaliteit van de eiwitten in vleesvervangers, die zoveel mogelijk de uitzonderlijke kwaliteit van de eiwitten uit vlees moet nabootsen. Maar dat is het niet alleen", zegt Capuano. "Het is ook de kwaliteit van het toegevoegde vet en de andere voedingsstoffen, die de gezondheid kunnen beïnvloeden. Denk aan mineralen, zoals ijzer, vitamines en zelfs zout."
Waar wetenschappers als Capuano nog maar weinig vanaf weten is hoe onze darmflora (microbiota) wordt beïnvloed door veranderende voedselgewoontes. "Alles wat niet verteerd en geabsorbeerd wordt door ons lichaam, wordt blootgesteld aan onze darmflora", zegt Capuano. "Het vervangen van vlees door plantaardige vleesvervangers verandert dus ook de chemische omgeving van de darmflora, maar we weten nog niet wat het effect van een dergelijke blootstelling is."
Vragen uit meerdere disciplines
Nieuwe onderzoeken door Stieger, Capuano en andere onderzoekers van Wageningen University & Research duiken in de gezondheidseffecten van vleesvervangers. Zij proberen talloze vragen te beantwoorden, zoals: Hoe worden de eiwitten in deze producten verteerd? Hoe kan het lichaam ze gebruiken? Hoe wordt de darmflora beïnvloed? Naast eiwitten, koolhydraten en vetten gaan zij ook vitamines en mineralen bestuderen, en de aanwezigheid van mogelijke gifstoffen die ontstaan door verhitting.
Dergelijke vragen kunnen alleen worden beantwoord door vanuit allerlei perspectieven naar de uitdagingen te kijken. "Om deze effecten te begrijpen", legt Capuano uit, "hebben we vakkennis nodig op het gebied van menselijke voeding, omdat we alle complexe reacties van eiwitrijk voedsel moeten begrijpen. We hebben microbiologen nodig om de effecten op de darmflora in de dikke darm te begrijpen. En we hebben dierwetenschappers nodig om spijsverteringsproeven met proefdieren uit te voeren als aanvulling op de kennis die is opgedaan bij onderzoek onder mensen." Stieger voegt hier nog onderzoek aan toe naar de effecten van kauwen op de spijsvertering en de stofwisseling van de ingrediënten.
Samen vooruit komen
Bij WUR bundelen verschillende leerstoelgroepen, instituten en afdelingen hun krachten in een reeks samenwerkingsprojecten over dit onderwerp. Wageningen University & Research doet ook al jaren onderzoek naar de eiwittransitie en vindt het belangrijk dat deze kennis breed wordt toegepast in de praktijk. Daarom zet WUR zich in om kennis te delen met de brede groep stakeholders, zoals bedrijfsleven, start-ups en andere kennisinstellingen, die nodig is om de transitie in de praktijk te realiseren. Tijdens F&A Next komen deze stakeholders bij elkaar over onder andere dit onderwerp.
Bron: WUR