Tholen - Er zijn veel problemen waar men in de sector op het moment rekening moet houden. Of dit nu de zeer hoge energierekening is, de hoge inflatie of het klimaat. Voor Biobedrijf Vermeulen komen al deze uitdagingen samen. "Afgelopen jaar is zeker niet verkeerd verlopen met een positieve eindbalans. Alle onzekerheden liggen echter richting de toekomst. Het lijkt een kettingprobleem te zijn", vertelt zaakvoerder Philip Vermeulen van het biologische tuinbouwbedrijf.
Het bedrijf, gelegen in het Belgische Ruddervoorde, is ontstaan in 1987. "Sedert 1999 hebben we de volledige overstap gemaakt op biologisch", legt Philip uit. "Ik zat er destijds al een tijdje mee in mijn hoofd om biologisch te gaan telen en qua insectenbestrijding waren we al vijf jaar biologisch bezig. Op dat moment wist ik eigenlijk helemaal niet of het opgepikt zou worden in de samenleving, maar na een trip naar Nieuw-Zeeland kwam ik erachter dat biologisch daar veel meer ingeburgerd was. Ik dacht dat het niet leefbaar zou zijn, maar merkte dat er wel degelijk een mooie markt voor kon zijn."
En dus heeft Philip de stap doorgezet. Een stap waar hij eigenlijk nooit spijt van heeft gehad. "We hebben uiteraard onze 'ups' en 'downs' gehad, maar ik zou nooit terug willen naar gangbaar." Biobedrijf Vermeulen specialiseert zich in tomaten, maar teelt ernaast ook andere biologische vruchtgroenten, als courgette, aubergine en komkommer. "Tomaten zijn wel ons uithangbord, omdat we hier een zeer uitgebreid gamma van telen."
In de serre van Philip Vermeulen groeien zo’n 150 verschillende tomatensoorten in alle maten en vormen, gaande van piepkleine bes-tomaten tot uit de kluiten gewassen Coeur de boeufs. "Zo hebben we in het begin ook nog wel geëxporteerd naar Engeland, wat eigenlijk vrij goed ging. Door verschillende problemen in de afzet besloten we ons echter meer op regionaal te gaan richten. Hier wilden we uiteindelijk gaan uitbouwen en een structurele afzet creëren. Dat is ook gelukt, kan ik wel zeggen, want we hebben een mooie stabiele clientèle." Deze bestaat voornamelijk uit horeca, maar ook gespecialiseerde biologische voedingswinkels en groothandels. "Fervente gebruikers zijn onder meer de gastronomische restaurants, waaronder sterrenrestaurants, maar ook lokale restaurants of traiteurs kunnen bij ons terecht."
Kettingprobleem: Elektriciteitsrekening maal 2,5
Zoals aangegeven zitten echter zowel de biologische sector als de serreteelt in de hoek waar de klappen vallen. "Deze moeilijkheden zijn toch vooral toe te schrijven aan de gestegen energiekosten. Halverwege het jaar moest ik een nieuw contract voor elektriciteit afsluiten en deze is maal 2,5 gegaan. Voor het gas zitten we tot eind december nog goed, maar daarna zal ik de keuze moeten maken om over te stappen op hout of stookolie. We willen graag duurzaam zijn, maar momenteel hebben we de keuze ofwel leggen we de productie stil ofwel gaan we minder duurzaam telen en kiezen we tijdelijk voor hout of stookolie. Dit is nog altijd beter dan de overheden die steenkoolcentrales massaal terug laten opstarten. Hiervoor zullen we toch een beetje geholpen moeten worden door de overheid. Het is simpelweg niet meer te doen en met hout of stookolie weet je voor hoeveel je aankoopt. Daarbij fluctueert het niet zoals bij een variabele gas- of elektriciteitsrekening."
Bovendien kocht Biobedrijf Vermeulen haar biologisch plantgoed altijd bij Plantise. Deze plantenkweker staat op het moment echter ook in de verkoop, waardoor Philip naar andere leveranciers moet kijken. "Het is een soort kettingprobleem. Wij hebben problemen, maar andere bedrijven en consumenten ook. We waren heel content met Plantise, maar zullen op zoek moeten naar een andere kweker. Die liggen op biologisch vlak niet zo voor het grijpen. Normaal zijn onze planten voor volgend seizoen al gezaaid, maar vanwege al deze aspecten is dit nu niet het geval. In de winter kweken we biokippen in de serre en deze zullen nog wel even blijven. Door de onderhandelingen en gestegen kosten besluiten we later te beginnen. We zijn aan het kijken om in maart te starten, maar hier durf ik echt nog niks concreets over te zeggen."
Dit 'kettingprobleem' trekt zich echter ook door naar afzetkant. "We zagen richting het einde van het seizoen al dat de aankopen wat voorzichtiger werden, maar het blijkt een trend die ook collega's waarnemen. Het budget van de mensen is wat lager en richting de onzekerheden van volgend jaar wordt men er alleen maar voorzichtiger op. Iedereen wil toch wat geld overhouden om leuke dingen voor de feestdagen te doen, dus kiest men voor supermarkten of online om een aantal euro's te besparen. Het blijkt voor vele ondernemers een strop, die ze niet te boven komen."
Risico's
Toch ziet de biologische teler wel degelijk een toekomst voor zowel het biologisch als de tuinbouw. "Het is alleen afhankelijk van de heren die de wereld sturen. Als kleine teler wordt het je niet makkelijk gemaakt. Zo werd in Nederland besloten dat men na oktober geen aardappelen meer mag telen en niet veel later volgde Vlaanderen dit voorbeeld. Dat is toch eigenaardig? Gebeurt er straks hetzelfde met het stoken van serres?"
"Ik sta voor het milieu en wil graag werken aan een toekomst met duurzame energie. Ik wil bijvoorbeeld ook zonnepanelen gaan leggen. Ook heb ik wel eens geïnformeerd naar een eigen windmolen, maar werd me eigenlijk geadviseerd om het niet eens te proberen", legt Philip uit. "Om efficiënt met energie om te gaan, zal je moeten investeren. Als er volgend jaar echter wordt gezegd dat je straks niet meer mag stoken om tomaten te kweken, ben je in de aap gelogeerd. Met deze onzekerheden is het onmogelijk om zulke risico's te lopen als kleinere ondernemer, want voor je het weet, is het klaar. Het zijn allemaal dingen die door het hoofd spoken. Voor mij geldt: 'Koken kost geld', waarmee ik wil zeggen dat energie noodzakelijk is om voedsel te kunnen produceren. Het alternatief is nog meer voedsel importeren uit landen waar al die maatregelen niet gelden."
Philip ziet de oorlog dan toch als grote boosdoener van dit hele verhaal, maar ook als oplossing als deze eindelijk ten einde komt. "Niemand wil een oorlog en toch blijft het doorgaan. Het is de grootste reden dat alles duurder wordt. Wie trekt hier aan de touwtjes? Zeker is dat de superrijken de voorbije jaren alleen nog maar rijker zijn geworden. Ik ben ervan overtuigd dat als de oorlog ten einde is en er geen lockdowns meer komen, alles weer normaliseert. Dit zal ook gelden voor de gasprijzen, waardoor men het 'normale' leven weer kan oppakken. Het blijft alleen een kwestie van afwachten."
Voor meer informatie:
Philip Vermeulen
Biobedrijf Vermeulen
Tuinbouwstraat 2a
8020 Ruddervoorde
+32 50 276997
[email protected]
www.biobedrijfvermeulen.be