Reinier van den Berg is weerpresentator, meteoroloog, klimaatdeskundige, natuurliefhebber. En vanaf 2022 ambassadeur voor het project Carbon Farming.
Reinier nodigde Michaël Wilde, directeur Bionext, bij hem thuis uit. Ze praatten over het klimaat, landbouw, de bodem en Carbon Farming. Een bijzondere plek voor een gesprek want het huis van Reinier werd opgeleverd in 2020 en is 100% duurzaam. In de tuin heeft de meteoroloog ruimte gecreëerd om te doen wat hij predikt als ambassadeur van Carbon Farming: koolstof opslaan in de bodem.
Reinier (rechts) en Michaël in de tuin van de meteoroloog.
Michaël: "De meeste mensen kennen jou als de weerman van RTL. Maar jij bent meer dan dat. Hoe zou jij jezelf omschrijven?"
Reinier: "Ik ben een 'Genietoloog'. Iemand die volop kan genieten van alles wat het leven mooi maakt. Een vroege ochtendwandeling met mijn hond als de zon opkomt, een heerlijk kopje koffie gemaakt van verse, handgemalen, biologische koffiebonen of gewoon genieten van al het moois wat de natuur te bieden heeft. Ik ben namelijk naast Genietoloog ook echt een enorme natuurliefhebber!"
Michaël: "Wat is, volgens jou, de rol van de landbouw bij de klimaatproblemen?"
Reinier: "Een aanzienlijk percentage van de CO2-uitstoot wordt veroorzaakt door de landbouw, daar kunnen wij heel duidelijk over zijn. Het grootste probleem is het methaangas, dat ontstaat vanwege de grote veestapel in Nederland. Ook de productie van kunstmest stoot heel veel broeikasgassen uit. Het goede nieuws is dat de landbouw niet alleen kan worden gezien als het probleem. Het is ook juist onderdeel van de oplossing."
De tuin van Reinier van den Berg zit vol met grassen en kruiden die veel koolstof opslaan in de bodem.
Michaël: "Een oplossing die de landbouw kan bieden is Carbon Farming. Voor lezers die Carbon Farming niet goed kennen: wat is het?"
Reinier: "Simpel gezegd is Carbon Farming CO2 uit de lucht vangen en vastleggen in de bodem. Vrij vertaald betekent het 'koolstofboeren'. Een gezonde bodem die goed functioneert heeft namelijk heel veel koolstof nodig. Die wordt vastgelegd doordat planten CO2 uit de lucht halen en die via hun wortels in de bodem stoppen."
Michaël: "Waar komt jouw interesse in Carbon Farming vandaan?"
Reinier: "Mijn roots liggen in de landbouw. Mijn moeder groeide op in een gemengd bedrijf en mijn vader was de zoon van een fruitteler. Ik voel mij daarom erg verbonden met het boerenland en woon hier in Wageningen ook tussen de boeren. Ik geloof in Carbon Farming, omdat het daarbij niet alleen gaat om het verminderen van de uitstoot. Met Carbon Farming ben je echt CO2 uit de lucht aan het halen. Dat is absoluut noodzakelijk als wij onder de 2 graden willen blijven. Alle rekenmodellen geven aan dat alleen het verminderen van onze uitstoot onvoldoende is. De bodem is onze grootste bondgenoot als het gaat om CO2 uit de lucht te halen."
Michaël: "Wat voor effect heeft het opslaan van CO2 op de bodem?"
Reinier: "Een goed functionerende bodem kan via planten CO2 uit de lucht halen en vastleggen in de bodem. Hierdoor wordt de bodem weerbaar. Een rijke, weerbare bodem zorgt voor meer biodiversiteit. Dat betekent meer schimmels, bacteriën, wormen, insecten en ga zo maar door. Hierdoor komen er meer natuurlijke vijanden voor schadelijke insecten, waardoor de boer veel minder gewasbescherming hoeft te gebruiken."
"Verder is een weerbare bodem bestand tegen erosie. Een gezonde bodem is namelijk een soort spons. De spons werkt simpel: tijdens heftige buien neemt de spons veel extra water op die vervolgens van pas komt tijdens periode van droogte. Hierdoor is er tijdens heftige regenval betere afvoer en tijdens droogte meer reserve."
Michaël: "Wat is de relatie tussen de opwarming van de aarde en de klimaatextremen?"
Reinier: "Door de opwarming van de aarde is de lucht warmer. Warmere lucht kan meer water bevatten dan koele lucht. Denk maar aan de tropen: nergens kan het harder regenen dan daar. Die ‘tropische stortbuien’ komen vaker voor doordat het klimaat warmer is. Een mogelijk versterkend effect is dat er aanwijzingen zijn dat weersystemen vaker traag bewegen of stationair worden in een opwarmend klimaat."
"Als wij terugblikken op de afgelopen jaren zien wij hoe klimaatextremen ook in Nederland voorkomen. Zoals in Limburg afgelopen zomer. Een lagedrukgebied, gevuld met vochtige en onstabiele kucht, kwam bijna stil te liggen. Daardoor bleven zware buien achtereen in dezelfde regio's actief."
Michaël: "Wat heeft een weerbare bodem te maken met klimaatextremen?"
Reinier: "We weten dat in een warmere wereld, neerslagextremen toenemen. Naarmate de opwarming doorgaat of zelfs nog versnelt, neemt het aantal en de ernst van de extremen ook toe. Het is dus van groot belang dat er gewerkt wordt aan robuuste, weerbare bodems met een organisch stof gehalte dat in staat is om koolstof via de planten te vangen. Zodat de bodem beter bestand is tegen erosie en de eerder genoemde spons wordt die tijdens extreme neerslag water kan opslaan en tijdens extreme droogte een waterreserve heeft."
Als ambassadeur van het Carbon Farming project zet Reinier zich in voor meer koolstofboeren in Nederland. Tijdens de Biokennisweek gaat hij in gesprek met een fruitteler om de kansen van Carbon Farming voor biologisch te bespreken. En later dit jaar organiseert Reinier, in samenwerking met BioNederland, college tours waarin hij gasten uit de landbouw en wetenschap spreekt over koolstofboeren.
Wil je meer weten over Biologisch en Klimaat? Lees dan de nieuwe Greenpaper.
Bron: Bionext