Tholen - Er komt nieuw onderzoek naar de gezondheidseffecten van biologische voeding. Het onderzoek zal in 2022 starten in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en is een vervolg op het in 2005 uitgevoerde kippenonderzoek. Daarbij werd een deel van de kippen gevoed met biologische voeding en een deel met gangbaar geteeld voer. Afgelopen jaar kwam het onderzoek in opspraak nadat Zembla er aandacht aan besteedde, omdat bleek dat de conclusies onder druk zijn aangepast.
Eerder dit jaar verscheen het adviesrapport 'Gezondheidseffecten biologische landbouw, 2021' van de WUR, dat stelt dat vervolgonderzoek zeer wenselijk is om inzicht te krijgen in de effecten op de humane gezondheid. Deze literatuurstudie werd in opdracht van het ministerie van LNV uitgevoerd naar aanleiding van de Zembla-uitzending 'Het kippenexperiment'. Voormalig projectleider dr. Machteld Huber, die het onderzoek in 2005 leidde, reageert enthousiast op de conclusies en het nieuwe onderzoek dat er komt: "Ik ben superblij met dit rapport, dat voor het ministerie aanleiding is het onderzoek naar gezondheidseffecten van biologisch voedsel weer op te starten. Hier hoopte ik op, toen ik besloot mee te werken aan de Zembla-uitzending over dit onderwerp."
Machteld Huber. Foto: Paul Roes
De Zembla-uitzending 'Het Kippenexperiment' deed eind oktober 2020 veel stof opwaaien. Daaruit bleek dat de conclusies van het onderzoek 'Biologisch gezonder' in 2007 van Machteld afgezwakt zijn. Dit gebeurde onder druk van onderzoeksinstituut TNO en Wageningen Universiteit. Hierdoor kwam het nooit tot een vervolgonderzoek. Machteld geeft aan graag bij het vervolgonderzoek dat er nu dus wel gaat komen betrokken te worden. "Er is absoluut meer onderzoek nodig en ik heb het ministerie laten weten, daar graag als adviseur bij betrokken te zijn."
Het balletje is dankzij Zembla dus weer gaan rollen. Bionext-directeur Michaël Wilde wijst ook op het belang van de uitkomst van deze literatuurstudie. "Het is heel belangrijk voor de biologische branche dat deze erkenning over de gezondheidsvoordelen nu ook vanuit een instituut als Wageningen Universiteit komt. We hopen dat door meer onderzoek, meer mensen gaan inzien dat de biologische productiewijze goed is voor mens en natuur. Het draait niet alleen om onze gezondheid, maar ook om die van de bodem, gewassen en dieren."
Conclusies
In de samenvatting van het rapport dat naar aanleiding van de literatuurstudie is gepubliceerd, staat onder meer deze conclusie:
Hoewel de meeste onderzoekers heel voorzichtig zijn met het trekken van conclusies over de gezondheidseffecten van biologische voeding, zijn er een aantal relevante bevindingen, waarvan de meeste zijn gerelateerd aan de biologische productiemethode:
- Biologische voeding bevat geen synthetische chemische gewasbeschermingsmiddelen en minder biociden dan gangbare voeding;
- Biologische voeding bevat meer antioxidanten dan gangbare voeding;
- Biologische voeding bevat minder antibioticaresistente kiemen dan gangbare voeding;
- Qua samenstelling bevat biologische voeding meer fenolen dan gangbaar, en melk heeft een gunstiger vetzuurpatroon;
- Er zijn indicaties dat het eten van biologische voeding leidt tot een lager risico op het ontwikkelen van bepaalde aandoeningen, zoals allergieën, metaboolsyndroom en obesitas, en bepaalde vormen van kanker.
Of deze effecten een direct effect zijn van de biologische voeding, de verminderde gehalten aan contaminanten of de vaak andere levensstijl van consumenten die biologisch eten is niet geheel duidelijk. Maar het geheel wijst op een positief gezondheidseffect en vraagt om nader onderzoek.
Erkenning voor gezondheidseffecten
Machteld wil ook graag benadrukken hoe belangrijk het is om de erkenning te krijgen voor de gezondheidseffecten voor biologisch. "Gezondheid is voor mensen één van de belangrijkste waarden. Gezondheid van voedsel als argument toevoegen aan het stikstofdebat, zou de vastgelopen situatie wel weer eens in beweging kunnen brengen."
Deze erkenning kan volgens haar heel belangrijk zijn in de discussie over de meerprijs van biologisch. "Betere kwaliteit verdient een hogere prijs, wat een vermindering in kilo-opbrengst kan compenseren."
Foto: WUR
In de publicatie staan ook wat aanbevelingen voor nader onderzoek. Aanbevolen wordt onder meer om de oorspronkelijke aanbeveling uit het onderzoek 'Biologisch Gezonder' uit te voeren en te starten met een proef met varkens die biologisch dan wel niet-biologisch gevoerd worden. Hierbij kan ook halverwege gekeken worden naar de directe effecten op het immuunsysteem. Afhankelijk van de resultaten van het vervolgonderzoek kunnen dan verdere conclusies getrokken worden over de gezondheid van biologische voeding en kan zo nodige een humane studie worden opgezet.
Klik hier voor de literatuurstudie 'Gezondheidseffecten biologische landbouw'.
Voor meer informatie: [email protected]