Binnenkort komen er voor het eerst in ons land geborgde koolstofcertificaten op de markt voor de vastlegging van CO2 in hout (bomen/bossen/agroforestry), zodat particulieren, bedrijven en andere partijen die dat willen, hun CO2-uitstoot kunnen compenseren.
De Stichting Nationale Koolstofmarkt (SNK) heeft de onderbouwing daarvoor in de vorm van een zogenaamd methodedocument ‘Aanleg bos en beplanting buiten bosverband’ kort geleden vastgesteld. Aan de opstelling van dat document is sinds eind 2019 in opdracht van Staatsbosbeheer, de Bosgroepen en de Stichting Agrobosbouw NL gewerkt door Probos en Face the Future.
De SNK gaat de kwaliteit van deze koolstofcertificaten borgen, zodat de markt erop kan vertrouwen dat de koolstofvastlegging die op het certificaat staat (1 ton), ook daadwerkelijk wordt behaald. Op het PlatformCO2neutraal, oorspronkelijk nog met een subsidie van het Ministerie van LNV opgericht onder de projectnaam ‘de Koolstofbank’, komen vraag en aanbod, aanbieders en afnemers bij elkaar.
Koolstofcoöperaties
In het juni 2019 uitgebrachte Klimaatakkoord is onder meer de volgende afspraak samen met en door de agrarische sector gemaakt: “LTO zal zich inzetten richting leden en in samenwerking met (de)centrale overheden, om meer bomen en houtige landschapselementen op hun bedrijf te integreren. Partijen nemen het initiatief om te komen tot een ‘Aanvalsplan versterking landschappelijke identiteit via landschapselementen’.”
Dat ‘aanvalsplan’ is in februari gepubliceerd, nadat het ministerie van LNV en de 12 provincies eerder al de ambities voor de lange termijn (2050) hadden geformuleerd: 50.000 hectare of ongeveer 150.000 kilometer houtige landschapselementen (singels, bomenrijen, houtwallen, heggen, hagen, knotbomen, graften, griendjes).
Houtige landschapselementen maken deel uit van agroforestry (agrobosbouw). Dat is in essentie een combinatie van landbouw en bosbouw die door het ministerie van LNV wordt gezien als “een vorm van kringlooplandbouw die bijdraagt aan een sterkere verbinding van landbouw en natuur. We zien agroforestry als een positieve en kansrijke ontwikkeling. Integratie van bomen in de bedrijfsvoering kan nieuwe verdienmodellen voor agrariërs opleveren en tegelijkertijd een bijdrage leveren aan veerkrachtige en klimaatrobuuste landbouw, stikstofreductie en het versterken van landschappelijke kwaliteit en biodiversiteit.”
In het Klimaatakkoord is daarom ook de ambitie opgenomen om 25.000 ha agroforestry te realiseren vóór 2030. Een ambitie die in een vol land als het onze alleen maar realiseerbaar is op landbouwgrond en dus ook alleen maar samen met boeren en andere grondeigenaren. Als we willen dat die (forse) stappen op het gebied van agroforestry gaan zetten, dan hebben zij en alle partijen die het Klimaatakkoord uitvoeren, elkaar dus hard nodig, aldus SNK. Het is dan ook niet zo gek dat in datzelfde Klimaatakkoord al staat dat er een subsidieregeling voor de aanplant van “bomen, houtige landschapselementen en agroforestry op landbouwbedrijven” komt (een subsidie die in België bijvoorbeeld alweer jaren bestaat).
Maar een financiële bijdrage hoeft niet alleen maar van de overheid te komen. In datzelfde Klimaatakkoord wordt bijvoorbeeld ook gewezen op het inzetten van zogenaamde carbon credits: verhandelbare koolstofcertificaten die kunnen worden gekocht door particulieren, bedrijven en andere partijen die hun CO2- uitstoot willen compenseren. Zo komen er nu mede op ons initiatief voor het eerst koolstofcertificaten op de markt voor de vastlegging van CO2 in hout.
Her en der in het land zijn/worden lokale energiecoöperaties opgericht waarin boeren en direct omwonenden samen investeren in zonnepanelen en windmolens op boerenerven. Naar analogie daarmee wordt er nu gewerkt aan de oprichting van lokale koolstofcoöperaties waarin boeren (en andere grondbezitters) zich samen met omwonenden gaan richten op de vastlegging van koolstof op boerengrond, via het aanplanten van bomen en andere landschapselementen. Particulieren, bedrijven en andere partijen die hun CO2-uitstoot willen compenseren, kunnen op die manier samen koolstofcertificaten kopen voor de CO2 die wordt vastgelegd door bomen en andere landschapselementen op boerengrond bij hen in de buurt. Boeren (en andere grondeigenaren) ontvangen de compensatie jaarlijks, om te beginnen 12 jaar lang.
Voor meer informatie: www.nationaleco2markt.nl