Kennis delen en samenwerken met alle partijen in de vleesketen is de basis voor biologisch vlees. Volgens Allard Bakker van De Groene Weg geef je een stukje van je autonomie op als varkenshouder door zo in te stappen, maar krijg je daarvoor vertrouwen en stabiliteit terug.
Een bezoek aan de Nijmeegse vestiging van slagerij De Groene Weg maakt veel duidelijk over wat het betekent om deel te zijn van de keten voor biologisch varkens vlees. Slager Bas Derksen heeft een enthousiast team neergezet, een trouwe klantenkring opgebouwd en goede contacten met de leveranciers van het vlees. Deze middag zit hij om de tafel met General Manager Allard Bakker en Commercieel Manager Ron Lenferink van De Groene Weg. Een mooi moment om van gedachten te wisselen over de markt, de samenwerking, de gemeenschappelijke drive, de veelheid aan producten en de eigen kennisuitwisseling en die via de BioAcademy.
Allard Bakker in De Groene Weg-slagerij van Bas Derksen in Nijmegen. Foto: Jorg Tönjes
Slager Derksen is heel blij dat zijn kwaliteitsproduct een vaste plaats heeft gekregen. "De verkoop van biologisch vlees in de supermarkten heeft het product ‘normaler’ gemaakt. Toch blijft een bepaald type consument bij ons komen. Als je meer wilt, meer keuze, meer service, dan kom je speciaal naar onze winkels." "Ja, dat verwacht ik ook", zegt Bakker. „Het valt ons zelfs op dat de winkels van De Groene Weg die dicht bij supermarkten van Albert Heijn zitten het beste draaien.” De verklaring is dat dit winkelpubliek kwaliteit zoekt en een stapje extra wil doen voor het fijnste vlees. Derksen haalt zijn klanten uit Nijmegen en de dorpen Beuningen, Wijchen, Berg en Dal, Malden en Mook. Ze willen wel een stukje rijden om iets extra te krijgen. "Ze hechten waarde aan het verhaal van onze winkelmedewerkers. Het product is goed en we helpen altijd vriendelijk."
Bas Derksen, Ron Lenferink en Allard Bakker bij de vestiging in Nijmegen. Foto: Jorg Tönjes
Groei
Lenferink stelt dat de groei van biologisch vraagt om vooruitdenken. "Wij denken daarbij het liefst in ketens. Dan gaat het niet zo dat je de kaarten strak tegen je borst houdt. Samenwerken levert op termijn voordelen op." Bakker merkt wel eens bij veehouders die denken over omschakelen naar biologisch, dat ze vooral de prijs voor hun varkens of koeien willen weten. "Bij instappen geef je misschien een stukje van je autonomie weg, maar je krijgt er vertrouwen voor terug. Je krijgt in tijden dat de markt opgaat wat centen minder ervoor en in tijden dat de markt stagneert ben je beter af."
"Aan samenwerken moet je blijven werken", dat is volgens Bakker de gedachte achter de biologische markt. Kennisuitwisseling binnen De Groene Weg en de BioAcademy of verbanden die je zoekt binnen Bionext met biologische winkels, boeren en handel hebben alles te maken met die manier van samenwerken. "Zo vormen we een eenduidig front. De buitenwereld is machtig en zit vaak al om de tafel met de politiek. Er komt nu wat op gang vanuit de biologische sector. We hadden dat wel eens wat te weinig", zegt Bakker.
Dat verspintering niet werkt onderstreept Lenferink. De beide managers en de slager zijn het er over eens dat het een belangrijk moment was, toen de biologische producenten in het najaar van 2020 bij landbouwminister Carola Schouten koffie dronken. Ze konden aangeven welke bijdrage de sector kan leveren aan de plannen die de overheid heeft en de waardering die de consument voor biologisch heeft duidelijk maken. Dat draagvlak is de basis voor de toekomst.
Investeren
Overstappen naar biologisch werken is een stevige investering. Dat is volgens Bakker de reden om niet voor de hoogste prijs van een moment te gaan, maar voor samenwerkingen die staan voor de lange termijn. De Groene Weg heeft behoefte aan nieuwe vleesveehouders. Bakker: "Wij groeien continu en in de komende jaren zal daar zelfs een versnelling in zitten. Een varkenshouder die omschakelt, kan rekenen op een investering van een half miljoen tot een miljoen euro. Daarom willen we een betrouwbare partner op termijn zijn."
Hoewel er nog een wachtlijst is met boeren die willen toetreden, gaat De Groene Weg het gesprek nog steeds aan met meer veehouders. Dat komt omdat ze bij dit bedrijf vooral willen zoeken naar de boeren met de geschikte inborst om biologisch te worden. "Alleen om economische redenen instappen, kan eigenlijk niet", zegt Bakker. De instelling van de nieuwe bio-boer is een selectiecriterium. "We willen betrouwbare partners worden en bieden in ruil daarvoor een afzetgarantie. Mensen die te gevoelig zijn voor prijs of een te sterke handelsmentaliteit hebben, passen minder goed bij ons. Wij geven nooit de hoogste prijs, maar ook nooit de laagste."
Leferink legt uit dat het vastleggen van de vleesprijs per kwartaal als voordeel heeft dat je een stabiele bedrijfsvoering krijgt. De vertraging in de prijs bij omhoog gaan is er ook bij omlaag gaan. Bakker: "Zo werken wij sinds 2011. We onderhandelen met de leveranciersvereniging en kijken dan ook naar de kosten voor de boer." De Groene Weg gaat nooit op de stoel van de veehouder zitten, maar kent de situatie van de leveranciers wel. Daarnaast weet de organisatie welke vragen de markt heeft.
Nieuwe generatie
Jonge veehouders staan voor de keuze hoe ze verder willen. Volgens Lenferink zijn schaalvergroting, stoppen of biologisch gaan, overwegingen voor de volgende generatie veehouders. De versnelling van de groei zet door en biedt mogelijkheden voor jonge ondernemers. In plaats van 5.000 varkens meer per jaar zet de groei de komende jaren met 10.000 varkens per jaar door. Omschakelen kost tijd. Vaak doen varkenshouders daar zo’n drie jaar over. Bij kippen kan het wat sneller door de kortere productiecyclus.
Tegelijk met de groei van de biologische vleesketen, werkt De Groene Weg aan het contact met de consument. Sociale media zijn daar een middel bij. In korte tijd kreeg Bakker ruim 10.000 volgers op Facebook. Lenferink denkt dat communicatie richting jongeren en studenten of gericht op het onderwijs bij kan dragen aan de toekomstige kring van werkenden en consumenten.
Met de BioAcademy wil De Groene Weg werken aan kennisuitwisseling over biologisch vlees. Bakker: "Daarbij kunnen we zeker wat steun gebruiken van deze organisatie. Zodra er plannen waren om de BioAcademy op te richten, zijn wij aangesloten. Nu is het zaak om een goed verhaal te vertellen, genuanceerd en met oog voor wat wij doen."
Oprichter Peter de Ruijter van De Groene Weg zag het als zijn plicht om de maximale waarde aan elk dier te geven en het zo diervriendelijk mogelijk te behandelen. Derksen: "Ik herinner me de leus 'Dienstbaarheid en offer tot dankbaarheid en belofte'. Dat klinkt wat zwaar, maar het principe is bij ons toch belangrijk." Om de biologische gedachte ook in de melkveehouderij meer gewicht te geven, zou Bakker graag de stierkalfjes van de melkveehouders biologisch willen afmesten. Een biologische keten daarvoor neerzetten zou hij in de toekomst willen doen. "Je moet dan wat langer afmesten voor beter vlees. We gaan daar nog mee komen, als het aan mij ligt."
Voor meer informatie: www.degroeneweg.nl en www.bioacademy.nl
Bron: BioAcademy | Jorg Tönjes