Zaterdag was er een feestelijke opendeurdag bij biologisch appelteler Yvan Verhemeldonck. Mensen kwamen proeven van vele soorten biologische appels en peren. Ze beleefden ook hoe zo’n biologische boomgaard werkt.
"Dames en heren, voor iedereen biologische appelen en peren": Dat was het motto afgelopen zaterdag in de boomgaard van biologisch appelteler Yvan Verhemeldonck. Het weer zat goed, er was veel om te proeven en de biologische drankjes vloeiden rijkelijk. Mensen kwamen er om eens te kijken hoe zo’n biologische boomgaard nu eigenlijk werkt en daar was het bedrijf van Yvan Verhemeldonck, die al 8 jaar biologisch teelt een erg geschikte plek voor.
Voor elke smaak
Mensen weten vaak niet welke rassen ze kopen en daarom werden bezoekers uitgenodigd om deel te nemen aan een proeverij. Bezoekers kregen verschillende appel- en perensoorten voorgeschoteld en konden elke soort beoordelen op sappigheid, hardheid en smaak. Jonagold is de klassieker, maar daarnaast konden mensen ook proeven van Natyra, Nicogreen en Topaz. En van de peren was er keuze tussen Celina en Conference.
Veel mensen waren positief verrast door de appelsoorten die ze niet kenden. Natyra werd gekozen als het zoetste appeltje en meer dan 90% van de bevraagden zou dit appeltje zeker kopen in de winkel. Topaz werd geprezen om zijn frisse, aromatische smaak en ongeveer 60% zou hiervoor kiezen. Onder de peren werd Conference wat zoeter bevonden en Celina eerder wat minder zoet, maar wel frisser van smaak. In de winkel zou 81% voor deze Conference kiezen tegenover 54% voor Celina.
We vroegen de deelnemers waarop ze letten bij de aankoop van appel en peer. Eerlijke prijs voor de boer was voor de meeste bezoekers (86%) veruit het belangrijkste aspect, gevolgd door de lokale herkomst (81%) en de biologische teelt (70%). Een gladde schil en weinig plekjes of een goedkope aankoopprijs in de winkel werden als redelijk tot minder belangrijk aangemerkt.
Na de proeverij selecteerde een onschuldige hand uit alle inzendingen één gelukkige winnaar van de bijhorende wedstrijd. Winnares Hanne kan nu genieten van haar heerlijk fruitpakket met veel soorten appels en peren. Het gastkoppel, teler Yvan en zijn vrouw Marleen, overhandigden die prijs met plezier.
Op stap in de boomgaard
Bezoekers konden een rondleiding volgen door de boomgaard, onder de deskundige leiding van enkele biologische hardfruittelers en een van hun adviseurs. Onder de hagelnetten en langs de bomen door hield de groep een eerste stop bij de litsenmachine. Die is bedoeld om het onkruid weg te halen. Daarnaast is er ook nog de rotoreg, een machine die tegen maximum 3,5 per uur het onkruid tussen de bomen weghaalt, de de gevallen bladeren onderwerkt en de meststoffen mee in de grond werkt. Onkruidbestrijding gebeurt vooral in het voorjaar. Dit gebeurt om te vermijden dat het onkruid de boom overwoekert en ervoor zorgt dat de boom niet goed kan groeien. In het najaar laten ze het onkruid liever staan. Dan helpt het de groei van de vruchten vertragen, zodat appels niet te groot worden.
Het mag duidelijk zijn: voor de bioboer is de natuur een partner. Dat is niet altijd de makkelijkste weg, maar wel de meest natuurlijke. Biodiversiteit is voor een biologisch fruitteler dan ook van essentieel belang.
Doordat er een natuurlijk evenwicht wordt gecreëerd, krijgen sommige plagen weinig kans bij biologische telers. De perenbladvlo richt in de gangbare perenteelt veel schade aan, terwijl die in bio niet voorkomt. Ze valt daar immers ten prooi aan de nuttige insecten die ook in de boomgaard vertoeven, zoals oorwormen. En je moet als teler ook kunnen verdragen dat een klein deel van je opbrengst verloren gaat aan insecten. Eigenlijk moet je de boomgaard zien als een restaurant, gaf de adviseur aan. Als er niet genoeg eten en drinken is, blijf je ook niet. Dat geldt ook voor de nuttige insecten.
Feromonen en hagen
Dat wil niet zeggen dat er geen problemen met insecten zijn bij biotelers. De fruitmot is zo’n insect dat boeren liever niet in hun boomgaard zien. Die maakt gaten in het fruit waardoor het rot wordt. Omdat een bioboer geen chemische bestrijding mag en wil inzetten, zoekt hij naar andere manieren. Op de rondleiding kregen bezoekers te zien hoe dat gebeurde: met feromonen. Die worden over de boomgaard verspreid, waardoor de mannetjesmotten overal wel vrouwtjes ruiken waarmee ze willen paren maar ze nergens vinden. Daardoor slagen ze er niet in om zich voor te planten. Blijven de mottenvallen leeg, dan weet de boer dat hij goed bezig is. In het andere geval doet de boer een beroep op een virus dat alleen schadelijk is voor deze bepaalde mottensoort.
Een bioboer mag er alles aan doen om geen gewasbescherming te gebruiken, maar wat dan met de buurman die op het nabijgelegen perceel wel middelen gebruikt. Waaien die niet over? Daarvoor heeft Yvan een grote hagen geplant, die bestaan uit verschillende inheemse haagsoorten. Een van de telers merkte op dat het best wel vreemd is dat een bioteler zich moet beschermen tegen de ander, terwijl het eigenlijk andersom zou moeten zijn. Als extra bescherming wordt de eerste rij appel- en perenbomen trouwens apart geplukt en apart afgezet. Als er dan toch middelen op zouden zitten die overgewaaid zijn, dan heeft dat geen invloed op de hele oogst.
De haag heeft trouwens nog meer voordelen: ze trekt bestuivers aan. Het nadeel? Ze is drie kilometer lang en moet elk jaar met de hand gesnoeid worden. Een hele karwei, maar de bioboer heeft het er graag voor over.
En dan moesten ze het nog over de bodem hebben, de schatkist van de bioboer. Doordat die goed verzorgd wordt, kunnen de bomen optimaal groeien en krijg je het beste fruit.
Bron: Bio Mijn Natuur