Duurzaam voedsel wordt gedefinieerd als 'voedsel waarbij tijdens de productie en verwerking meer rekening is gehouden met milieu, dierenwelzijn en/of sociale aspecten dan wettelijk verplicht is.'
Duurzame consumptie kan een hefboom zijn voor de verduurzaming van het gehele voedselsysteem. De duurzaamheid van onze voedselconsumptie in kaart brengen, is een eerste logische stap. Omdat er in Vlaanderen geen structurele, periodieke opvolging van duurzame voedselkeuzes bestaat, lanceert het Departement Landbouw en Visserij een ontwerp van monitoringsinstrument en een nulmeting van duurzame voedselkeuzes in Vlaanderen anno 2015. De Nederlandse Monitor Duurzaam Voedsel van de Universiteit Wageningen is een belangrijke bron van inspiratie geweest.
Bij de trends in duurzame voedselconsumptie komen de volgende kerninzichten naar voren:
- De vraag naar bio neemt toe, maar het marktaandeel blijft met 2 procent voorlopig zeer klein.
- Scharreleieren zijn de standaard (69 procent), vrije uitloop volgt op de tweede plaats (23 procent).
- De consumptie van gecertificeerde duurzame vis zit in de lift.
- De bestedingen aan biologisch vlees groeien, maar het marktaandeel blijft met 1,2 procent zeer klein.
- Fairtrade is een stabiele groeier. Zo draagt 12 procent van de verkochte bananen in Belgiƫ het Fairtrade-label.
- De omzetdaling in de rechtstreekse verkoop bij de boer is gestabiliseerd. Het gaat om minder dan 1 procent van de totale bestedingen aan versproducten in Belgiƫ.
- De consumptie van vlees en melk daalt de laatste jaren, die van melk- en vleesvervangers stijgt.
- De Vlaming scoort slecht op het vlak van gezonde voeding, gewicht en beweging. Zo eet slechts 29 procent van de bevolking de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid fruit, voor groenten volgt 38 procent van de Vlamingen de richtlijn. Bijna de helft heeft overgewicht, 13 procent heeft zelfs obesitas. Slechts 40 procent van de bevolking besteedt minstens 30 minuten per dag aan lichaamsbeweging.
- Vlamingen veroorzaken voedselverlies. Een consument produceert per jaar 16,9 kilogram voedselafval, waarvan 7,4 kilogram voedselverliezen en 9,5 kilogram nevenstromen.
Het rapport is hier in zijn geheel beschikbaar.
Bron: Departement Landbouw en Visserij Vlaanderen