Patenten op klassiek veredelde gewassen in de prullenbak?

Tholen – Op 2 november publiceerde de Europese Commissie de zogeheten 'verklarende notitie', waarin het instituut zich uitspreekt over de interpretatie van de Europese Biotechrichtlijn in het kader van gewasveredeling. In deze richtlijn wordt beschreven op welke gronden patenten op plantenrassen kunnen en mogen worden verleend. Het Europees Octrooibureau nam de Biotechrichtlijn aan als vrijbrief om patenten op klassiek veredelde gewassen te verlenen. De Europese Commissie oordeelt anders en neemt nadrukkelijk afstand van het huidige beleid van het octrooibureau. Met de verklarende notitie stelt de Europese Commissie namelijk dat de opstellers van de Biotechrichtlijn juist de bedoeling hadden om producten van klassieke veredeling uit te zonderen van patentering.

Maaike Raaijmakers, Projectleider Kennis & Innovatie bij Bionext, over de verklarende notitie van de Europese Commissie en de gevolgen daarvan.

Claim op natuurlijke eigenschappen leidt tot monopolie

Als multinationals een patent kunnen aanvragen op een bepaalde eigenschap van een gewassoort komt de voedselvoorziening in het geding, vreest Maaike Raaijmakers van Bionext. "Door een natuurlijke eigenschap van een product te patenteren, door middel van een extra breed geformuleerd patent bijvoorbeeld, kunnen veredelaars in de praktijk vaak met terugwerkende kracht een heel product of productgroep claimen. Zo wordt de markt én de biodiversiteit verstoord. Als één partij zo goed als de hele markt in handen krijgt, dan laten de gevolgen zich wel raden."

In het traditionele kwekersrecht heeft een veredelaar 25 jaar patent op het veredelde product. Daarbij is het toegestaan om met de veredelde producten vérder te veredelen en eigen rassen te ontwikkelen. "Wat je nu ziet is dat het Europees Octrooibureau in München al meer dan honderd patenten heeft verleend op klassiek veredelde gewassen", betreurt Maaike.

Strikte interpretatie Biotechrichtlijn nodig

De Europese Commissie had juist de bedoeling om met de Biotechrichtlijn producten die voortkomen uit klassieke veredeling - kruising en selectie - uit te zonderen van patentering, blijkt uit de op 4 november verschenen publicatie. "Toch is de verklarende notitie niet juridisch bindend", aldus Maaike. "Wel is het van groot politiek belang. Het zet namelijk de toon voor toekomstig debat in het Europees Parlement en binnen nationale overheden."

"Ondanks de nieuwe interpretatie van de Europese Commissie, blijft er nog veel ruimte voor afwijkende, politieke interpretaties. Om duidelijkheid te verschaffen is het daarom wenselijk dat de verklarende notitie uiteindelijk wordt opgenomen in het beleid van het Europees Octrooibureau", sluit Maaike af. Bionext maakt zich ondertussen sterk om een zo strikt mogelijke interpretatie en formulering van de verklarende notitie af te geven.

Voor meer informatie:
www.degrootstezaadbank.nl
www.bionext.nl