Structuur Poolse bio-sector
Het biologische areaal bedraagt momenteel circa 600.000 hectare. Ten opzichte van 2013 was dit een lichte afname, maar ten opzichte van 2003 is dit nog steeds een forse toename. De afname van de laatste 2 jaar is vooral het gevolg van het aflopen van het plattelandsontwikkelingsplan 2007-2013, administratieve verzwaring en scherper toezicht op de sector. Het meeste biologische landbouwareaal is te vinden in Zachodniopomorskie, Warminsko-Mazurskie en Podlaskie.De gemiddelde omvang van een biologisch bedrijf in Polen is circa 25 hectare tegenover een gemiddelde van 10 hectare van alle Poolse boeren. De grotere bedrijven liggen meer in het noorden/westen, de kleinere in het zuiden/oosten. De meeste biologische bedrijven bewerken minder dan 20 hectare (51,5 procent), 4,7 procent van de bedrijven bewerkt meer dan 100 hectare.
Totaal zijn er circa 25.000 gecertificeerde biologische bedrijven in Polen. Deze zijn met name actief in de plantaardige productie (80 procent). Ruim 35 procent van het biologisch areaal wordt gebruikt voor akkerbouwgewassen (geen granen), ruim 31 procent is grasland en op circa 16 procent worden granen verbouwd. Naast Spanje, Italië en Frankrijk, kent Polen het hoogste areaal permanente biologische teelten in Europa (ruim 85.000 hectare), ruim 20 procent van het areaal permanente teelt in Polen is daarmee biologisch. De biologische melkproductie is redelijk stabiel, de kaasproductie steeg echter met circa 21 procent tot bijna 1.100 ton. Waar producenten voorheen met name grondstoffen exporteerden naar onder andere Duitsland, neemt de verwerking van biologische grondstoffen in de afgelopen periode in Polen toe. Dit wordt onder andere zichtbaar in het aantal verwerkende bedrijven, dat in de periode 2003–2015 fors toenam van 22 naar ruim 550. Maar dit aantal is nog steeds erg laag in vergelijking met het Westen, de hoeveelheid biologische bedrijven en hectares. Er is dus nog volop potentieel voor verdere vergroting van de verwerkingscapaciteit in Polen. De verwerking van biologische grondstoffen is vooral gericht op groenten en fruit (circa 29 procent) en andere voedingsmiddelen zoals specerijen, dranken en dergelijke (circa 28 procent). Graanverwerking bedraagt circa 24 procent van de verwerking.
Markt voor biologische producten
De omvang van de markt wordt geschat op 150 tot 200 miljoen euro. Dit is in vergelijking met West-Europese landen nog steeds klein, maar vertoont jaarlijks mooie groeicijfers (circa 20 procent per jaar). Net als in andere markten, wordt de vraag naar biologische voedingsmiddelen bepaald door factoren als gezondheid, zorg voor het milieu, leveranciersvertrouwen en financiële situatie. Het zijn vooral hoogopgeleide vrouwelijke consumenten in de stedelijke gebieden die biologische producten kopen. De belangrijkste distributiekanalen voor biologische producten zijn:- Rechtstreekse aankoop bij boeren en verwerkers, vaak via lokale markten;
- In speciaalzaken;
- In supermarkten en hypermarkten.
Steun voor de biologische sector
De Poolse overheid ondersteunt de biologische sector op meerdere manieren. Sinds 2004 is er speciale aandacht binnen het onderzoeksprogramma van de overheid. Binnen het netwerk van voorlichtingsdiensten (in Polen publiek georganiseerd), heeft de voorlichtingsdienst in Radom de specialisatie en coördinatie van biologische landbouw. Tevens steunt de overheid de sector met voorlichtings- en afzetcampagnes in en buiten Polen. Daarnaast wordt er binnen het plattelandsontwikkelingsprogramma een hectare premie voor biologische landbouw gegeven (de hectares in omschakeling ontvangen een hoger bedrag dan de biologische hectares omdat de producten uit de omschakeling nog niet als biologisch verkocht kunnen worden). Bovendien krijgen biologische producenten extra punten binnen andere maatregelen in het plattelandsontwikkelingsprogramma 2014-2020, bijvoorbeeld bij de investeringssubsidies 'Modernisering landbouwbedrijven'.Actieplan voeding/bio-landbouw in Polen voor periode 2014-2020
Om de sector in de komende jaren verder te versterken, heeft het ministerie van landbouw een actieplan voor voeding en biologische landbouw in Polen voor de jaren 2014–2020 opgesteld. Het geeft een analyse en maatregelen die moeten worden genomen om de ontwikkeling van de biologische landbouw en de markt voor biologisch voedsel te stimuleren. In het actieplan zijn 7 specifieke doelstellingen opgenomen:- Versterken van de concurrentiekracht van de biologische landbouw en vergroten van het aanbod van biologische voeding op de markt;
- Stimuleren van de ontwikkeling van verwerking van biologische producten;
- Diversificatie en versterking van distributiekanalen voor biologische producten;
- Vergroting bewustwording bij de consument t.a.v. biologische landbouw en biologisch voeding;
- Vergroten van het niveau van de samenwerking tussen actoren in de biologische landbouw;
- Versterking ontwikkeling van de biologische landbouw bij centrale en lokale overheid;
- Handhaven van hoog niveau van het systeem en certificatie van biologische producten.