"Nog nooit waren verschillende plagen zo actief in de gewassen"
BD-teler Joris Kollewijn over 'luie planten'
Biologisch-dynamisch tuindersbedrijf 'De Lepelaar' in Sint-Maarten bestaat al 45 jaar. Teler Jan Schrijver nam het in Noord-Holland gelegen bedrijf in 1971 over van zijn vader en begon met het verbouwen van groente op slechts één hectare. Eind jaren negentig kwam Joris Kollewijn er als betrokken werkkracht bij en later als teler. Inmiddels is de naam van het bedrijf zelfs veranderd naar 'Maatschap Schrijver/Kollewijn'. Tegenwoordig is het bedrijf ruim 50 hectare groot met verschillende percelen, waar onder andere aardappelen, wortels, rode bieten, pompoenen, granen en kolen worden verbouwd. De arbeidsintensieve gewassen zoals peterselie, stengelui en snijbiet staan op het perceel bij huis.
Er is een nauw samenwerkingsverband tussen De Lepelaar en een veehouderij in de buurt. De tuinders telen voer voor de koeien en de mest komt terug naar het land. Als zogenoemde koppelbedrijven vormen ze samen als het waren een gemengd bedrijf. Dat is niet alleen praktisch, maar ook gunstig voor de bodem, omdat het telen van veevoer afgewisseld kan worden met de teelt van groentegewassen.
Het is een typische Hollandse zomermiddag met mooie wolkenpartijen, een gematigd temperatuurtje en veel wind, als Joris vertelt over de situatie op de tuinderij. Hij is op dat moment bezig met het oogsten van bosjes peterselie. "Het is een raar jaar", vertelt Joris. "Nog nooit waren verschillende plagen zo actief in de gewassen. We telden wel 300 rupsen van de koolmot op een enkel koolplantje. Ongeacht de grondsoort, ras en plantdatum: alles zat onder. Het is nog nooit zo extreem geweest. Het is nu even afwachten of de planten zich herstellen."
Om te voorkomen dat schadelijke insecten uitgroeien tot plagen zorgen de telers voor veel biodiversiteit op het bedrijf: in de akkerranden laten ze onder meer klaver, granen, korenbloemen en klaprozen bloeien. Natuurlijke vijanden als gaas- en zweefvliegen komen op de nectar af en er is plek om te overwinteren in de groenblijvende stroken.
Met de vele regen en wisselende temperaturen van de afgelopen tijd is er van droogte, zoals vaak in deze maanden, geen sprake. Volgens Joris heeft dit een ongekende invloed op de planten: "De laatste tijd is er bijna elke dag wel regen gevallen, dit maakt de planten lui. Als er dan een keer een warme, droge dag is zakt het gewas meteen in. Ze trekken wel weer bij, maar het is te zien dat de planten hun systeem niet helemaal op orde hebben."
Met vooruitziende blik op de klimaatverandering, die naar verwachting gepaard gaat met meer stortbuien, hebben de tuinders een aantal percelen zandgrond in gebruik genomen. Op zandgrond kan water sneller wegzakken dan op klei. Ook warmt zandgrond sneller op waardoor in het voorjaar eerder kan worden gezaaid en geoogst. Er is één nadeel: de zandgrond is erg stuifgevoelig waardoor zaadjes weg kunnen waaien. Maar ook daar is een oplossing voor gevonden: een laagje compost wordt opgebracht op de bovenlaag waardoor de stuifkans afneemt. Op deze manier worden steeds oplossingen gevonden voor de uitdagingen die de natuur biedt.
Voor meer informatie: www.delepelaar.com