Is biologische voeding nu wel of niet gezonder?
Als spreker en schrijver over gezonde voeding krijg ik regelmatig de vraag of biologische groenten en fruit nu zonde zijn van het geld. Het Voedingscentrum vindt van wel. Het nieuwe TV programma Broodje Gezond zegt dat kiezen voor bio maar weinig toevoegt aan onze gezondheid. Toch heeft Albert Heijn nu meer dan 1000 biologische producten in de schappen, omdat de consument hier kennelijk steeds vaker voor kiest. Hebben al deze consumenten het dan mis?
Als we kijken naar de hoeveelheid vitamines en mineralen in biologische en niet-biologische groenten en fruit, dan verschillen deze nauwelijks. Het ware verschil blijkt te liggen in de hoeveelheid actieve plantenstoffen. Biologische groenten krijgen geen hulp van gewasbeschermers en moeten zichzelf verdedigen tegen indringers en maken daardoor bijvoorbeeld meer antischimmelstoffen aan. Een voorbeeld hiervan zijn de salvesterolen, oftewel de fytoalexinen. Deze bittere stoffen beschermen ons weer extra tegen kanker. Ook blijken biologische gewassen meer antioxidanten te bevatten, die veel goeds kunnen doen voor onze gezondheid.
Het PAN (Pesticide Action Network) becijferde dat Nederlandse telers de laatste jaren gemiddeld steeds meer bestrijdingsmiddelen gebruiken. Ik vond dat schokkend, want ik was altijd in de veronderstelling dat Nederland het braafste jongetje van de klas was. Bestrijdingsmiddelen worden vaak in verbrand gebracht met kanker en hormonale disbalans en zijn dus allerminst gezond. De maximale hoeveelheid bestrijdingsmiddelen op groenten- en fruit wordt door de overheid beperkt, maar daardoor worden er steeds vaker cocktails toegepast van meerdere actieve stoffen in lagere hoeveelheid. Deze gaan weer nieuwe kruisreacties aan met onbekende gevolgen voor de gezondheid. Het grootste gevaar geldt nog voor direct contact bij landbouwers.
Recent bleek dat 100 procent van de Europarlementariƫrs aantoonbaar bestrijdingsmiddelen in de urine hadden. Gelukkig wees Zweeds onderzoek uit dat twee weken biologisch eten de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen in de urine verlaagt tot nagenoeg nul.
Het standpunt van het TV programma Broodje Gezond was dat biologische groenten en fruit alleen voordelen hebben voor het milieu, maar niet voor onze gezondheid. Ik ben het daar niet mee eens. Minder bestrijdingsmiddelen en meer antioxidanten lijken me een stuk gezonder. Het TV programma kan elke mening uitdragen, het is gemakkelijk om de experts die je het woord geeft hierop vooraf te selecteren.
De goede lijden onder de slechte
Hoewel er in ons land kennelijk steeds meer bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, blijkt dit lang niet altijd bij elk bedrijf het geval. Ik ben vorige maand op bezoek geweest bij een moderne Westlandse tomatenkwekerij. Ze hebben me laten zien dat er nauwelijks sprake is van het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Er wordt veelal gewerkt met natuurlijke vijanden. Zo zetten ze onschadelijke beestjes in die de witte vlieg wel rauw lusten. Bestrijdingsmiddelen zijn niet gratis, dus ook voor de teler geldt: hoe minder hoe beter. Hoe goed sommige bedrijven in Nederland ook te werk gaan, er is kaf onder het koren. Volgens metingen spuiten sommige telers en lustig op los. De consument kan daardoor Nederlandse groenten en fruit niet vertrouwen. Je weet nooit wat erop is gespoten, geen etiket die dat vermeldt. Daarom heeft biologisch vanuit het perspectief van de gezondheid mijn voorkeur.Het ware probleem
Misschien is het grootste probleem nog niet eens de bestrijdingsmiddelen op groenten en fruit, maar wel dat de consument onvoldoende van deze voedingsmiddelen eet. Volgens cijfers van het RIVM eet slechts 1 procent van de kinderen voldoende groenten en fruit. De volwassenen doen het helaas niet veel beter. Veel mensen eten liever geraffineerde voeding uit pakjes en zakjes, waar geen vitamine meer in te vinden is. De vitamines halen ze dan wel weer uit een pilletje. Ik ben een voorstander van het eten van veel groenten en fruit. Het liefst een halve tot een hele kilo per dag. Als je dat eet, krijg je zo veel vitamines en mineralen binnen dat het slikken van een multivitamine achterwege kan blijven. Maar ja, 500 gram groenten wegkauwen, is een hoop werk en een pilletje slikt een stuk makkelijker weg. Groenten en fruit zijn eigenlijk natuurlijke vitaminesupplementen, vergezeld van duizenden andere actieve plantenstoffen die in het pilletje ontbreken. En de smaak van groenten en fruit? Voor ieder wat wils en al gauw een stuk beter dan een harde tablet die zeer doet in je keel...Juglen Zwaan
www.ahealthylife.nl