"De vissen hebben ons de nek omgedraaid"

Tholen - "Het restaurant en het horecabedrijf gaan gewoon door en we proberen ook met de resterende landbouwactiviteiten een doorstart te maken. Maar de vis heeft ons behoorlijk de nek omgedraaid. Er is veel geld ingegaan en er is niet uitgekomen wat we gehoopt hadden." Dat vertelt Huibert de Leede, een van de ondernemers achter de Rotterdamse stadskwekerij Uit je Eigen Stad. Het aquaponics-project, waar tilapia en bladgroenten werden gekweekt, kostte uiteindelijk zoveel geld dat een van de BV's vorige week failliet werd verklaard. "We zijn er vorig jaar al mee gestopt en in de praktijk verandert er nu niet veel, maar juridisch zit het even anders in elkaar."

Aquaponics

Als het om ontwikkelingen in voedselvoorziening van de toekomst gaat, is 'Uit je Eigen Stad' een schoolvoorbeeld. Local for local, biologische teelt, crowdfunding voor zonnepanelen en een Instagram-waardig restaurant met lokale producten - het gebeurt allemaal bij de Rotterdamse ondernemers. In 2014 kwam daar bovendien een aquaponics teeltsysteem bij. Op de kweekvijver, in een oud kantoor, werd sla en paksoi geteeld. In de kweekvijver groeiden twee soorten meervallen, waaronder tilapia. "Die vis heeft ons uiteindelijk de nek omgedraaid. Het water moest continu op 27 graden zijn en dat kost veel energie. Zeker omdat we dus in een oud kantoor, een suboptimale locatie hebben geteeld", vertelt Huibert. Maar ook de afzet van de vis bleek een lastig verhaal. "We hadden heel verse meerval - hij leefde ten slotte nog - en de smaak was veel beter. Maar we konden het niet goed vermarkten. Tilapia heeft voor veel mensen toch een negatieve bijsmaak en blijft voor de consument een bulkproduct, een commodity."

Ondanks dat Huibert en zijn partners doorgaan met de overige activiteiten, heeft het bedrijf hier wel een flinke tik van gehad. "We hebben hier enorm van geleerd, maar het is wel een flinke tik. Er zijn ten slotte ook veel investeerders die hun geld niet zullen terugkrijgen. Dat zijn wel heel vervelende dingen." Dat aquaponics in Nederland niet rendabel te krijgen is, wil Huibert niet zo stellen. "We zijn experimenteel aan de slag gegaan en op kleine schaal begonnen met een aantal verschillende dingen. Misschien was het beter gegaan als we meer op aquaponics gefocust hadden."

"We proberen nu nog meer met partners samen te werken", vervolgt hij. "Onze paddenstoelenteelt wordt nu door een andere partij gedaan en Evides zuivert hier water om nutriënten voor de landbouw eruit te halen. Weer een ander bedrijf gaat met eetbare bloemen aan de slag in onze kas. Iedereen zijn eigen expertise." Voor aquaponics was het echter moeilijk een partner te vinden. "Kennelijk wil men de vingers er niet aan branden. We hadden het met een goede partner graag doorgezet - maar gaan het nu niet snel nog eens proberen."